جنسینگ، یک مکمل گیاهی است که از قسمت ریشه چندین گونه گیاهی جنس Panax تهیه می‌شود. متداول‌ترین نوع مکمل جنسینگ از Panax ginseng تهیه می‌شود که به آن جنسینگ آسیایی، جنسینگ چینی یا جنسینگ کره‌ای نیز گفته می‌شود. این ریشه هزاران سال است که به عنوان بخشی از طب سنتی چین استفاده می‌شود و گفته می‌شود که باعث بهبود عملکرد جسمی و روحی و افزایش توانایی بدن در مقابله با استرس می‌شود. ریشه خام آن را می‌توان پوست کند و جوید یا برای تهیه چای آن را دم کرد.
جنسینگ خشک را می‌توان خیس کرده و جوشاند تا زمانی که نرم شود و سپس آن را به صورت عصاره‌ای برای نوشیدن درست کرد. جنسینگ یک ماده رایج در بسیاری از نوشیدنی‌های انرژی زا و چای‌ها است و به طور منظم به غذاهای آسیایی افزوده می‌شود.
قرن‌ها است که انواع مختلف ریشه جنسینگ به عنوان درمان در آسیا و آمریکای شمالی استفاده می‌شود. جنسینگ یکی از محبوب‌ترین داروهای گیاهی در جهان است. جنسینگ (تیره Panax)، چینی (Wade-Giles romanization) jen sheng یا (Pinyin (ren sheng ("ریشه بهشت")، در 12 گونه مختلف  دارد 

از جنسینگ در طب سنتی برای بهبود و درمان تعدادی از بیماری‌ها استفاده می‌شود. با این حال، مزایای آن برای بسیاری از این بیماری‌ها به طور جدی بررسی نشده است. جنسینگ دو نوع اصلی دارد: جنسینگ آسیایی یا کره‌ای (جنسینگ Panax) و جنسینگ آمریکایی (Panax quinquefolius). مطالعات نشان داده است که انواع مختلف این گیاه، مزایای مختلفی نیز دارد. در طب سنتی چین، جنسینگ آمریکایی نسبت به انواع آسیایی میزان تحریک کنندگی و برانگیختگی کمتری دارد. اگر چه بسیاری از گیاهان دیگر جنسینگ نامیده می‌شوند (مانند eleuthero یا جنسینگ سیبری) اما باد بدانید که آنها حاوی ماده فعال جینسنوزیدها نیستند.
ریشه جنسینگ آسیایی (Panax ginseng)، بومی منچوری و کره، مدت‌ها است که به عنوان دارو استفاده می‌شود و در چین، کره و ژاپن به عنوان یک چای تحریک کننده مصرف می‌شود. جنسینگ آمریکایی (P. quinquefolius)، بومی کبک و منیتبا به سمت جنوب تا سواحل خلیج مکزیک است، همچنین در طب سنتی استفاده می‌شود. اکثر ریشه‌های کشت شده جنسینگ آمریکایی، خشک شده و به هنگ کنگ صادر می‌شود و از آنجا به صورت ادویه در جنوب شرقی آسیا
توزیع می‌شود.

گیاهان جنسینگ گیاهانی چند ساله و دارای پایه‌های مقاوم هستند. این گیاهان معمولاً در پاییز از بین رفته و در بهار دوباره از ریشه جوانه می‌زنند. برگ‌ها بهصورت نخل دارای 3 الی 5 جزو هستند که بسته به نوع آنها ممکن است حاشیه آن کامل، دندانه دار یا لوب دار باشد. گیاهان جنسینگ کشت شده معمولاً 5 الی 7 سال برای رسیدن به بذر نیاز دارند
.
جنسینگ طعم شیرین معطر دارد. ریشه آن از مدت‌ها قبل توسط چینی‌ها به عنوان داروی انواع مختلفی از بیماری‌ها تجویز می‌شد، اگر چه معمولاً به جای روش درمانی توسط آنها به عنوان پیشگیری کننده استفاده می‌شد. اثرات جنسینگ شامل بهبود عملکرد ذهنی، یادگیری و حافظه و آگاهی حسی است. اعتقاد بر این است که اساس عملکرد جنسینگ به دلیل عوامل شیمیایی خاصی است که در آن وجود دارد که فعالیت هورمون آدرنوکورتیکوتروپیک مغز (ACTH) را بدون درگیر شدن غدد فوق کلیه افزایش می‌دهد. بدین ترتیب یک تحریک ذهنی تعمیم یافته انجام می‌شود.

این گیاه بر اساس زمان رشد و پرورش به سه نوع تازه، سفید و قرمز تقسیم می‌شود. لازم به ذکر است که جنسینگ تازه پس از ۴ سال قابل برداشت است. زمان برداشت جنسینگ‌ سفید نیز بین ۴ تا ۶ سال است و درنهایت جنسینگ‌ قرمز پس از گذشت ۶ سال قابل برداشت است.
گیاه جنسینگ بر اساس محل کاشت و برداشت نیز به سه دسته جنسینگ آسیایی یا کره‌ای، جنسینگ آمریکایی و جنسینگ‌ چینی تقسیم و دسته‌بندی می‌شود.
به این نکته دقت داشته باشید که انواع جنسینگ هیچ تفاوتی در خاصیت ندارند و خواص همه آن‌ها یکسان است.
بطورکلی می‌توان گفت که گیاه جنسینگ سیستم ایمنی بدن را تا حد بسیار زیادی افزایش می‌دهد و به این ترتیب از بروز بیماری‌های مختلفی جلوگیری می‌کند.

پیش از هرچیزی به این نکته دقت داشته باشید که انتخاب بهترین نوع جنسینگ به نوع استفاده شما بستگی دارد و نمی‌توان گفت که کدام جنسینگ از بقیه بهتر است. به این معنا که اگر از جنسینگ با هدف انرژی‌زایی و رفع بی‌حالی و خستگی استفاده می‌کنید بهترین انتخاب جنسینگ کره‌ای قرمز یا سفید است. اما اگر جنسینگ را با هدف آرامش اعصاب مصرف می‌نمایید بهترین انتخاب، جنسینگ آمریکایی است.
 

آداپتوژن ها اخیراً به عنوان مهمترین عامل در جریان اصلی سلامتی تبدیل شده‌اند اما در فرهنگ‌های چینی و آیورودا، قرن‌ها است که از مزایای سلامتی آنها استفاده می‌شود. گیاه جنسینگ مدت‌ها است که در طب شرقی مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما علوم غربی اخیراً با توجه به مزایای آن شروع به استفاده کرده است.
از آنجا که افراد بسیاری در سراسر جهان از گیاهان حاوی جنسینگ در رژیم‌های غذایی خود استفاده می‌کنند، مهم است که بدانید که چگونه این گیاه می‌تواند سلامتی شما را تقویت کند و همچنین عوارض جانبی آن را نیز درک کنید. اول از همه، هنگام صحبت در مورد جنسینگ باید بدانید که ما در مورد یک نوع خاص Panax صحبت می‌کنیم که بومی چین، کره و آمریکای شمالی است.
1.    آنتی اکسیدان قوی که می‌تواند التهاب را کاهش دهد
جینسنوزیدها، دسته‌ای از گیاهان که جنسینگ به آن تعلق دارد، می‌تواند اثرات ضد التهابی داشته باشد. این تحقیق نشان می‌دهد که این گیاهان حاوی جنسینگ مسیرهای سیستم ایمنی بدن را هدف قرار می‌دهند که در نهایت با التهاب مقابله می‌کنند. جنسینگ دارای خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی مفیدی است. برخی از مطالعات آزمایشگاهی نشان داده است که عصاره جنسینگ و ترکیبات جینسنوزید می‌توانند التهاب را مهار کرده و ظرفیت آنتی اکسیدانی را در سلول‌ها افزایش دهند.
2.    محرک بالقوه طبیعی برای تمرکز و توجه
برخی شواهد اولیه وجود دارد که جنسینگ می‌تواند به طور موقت تمرکز و یادگیری را بهبود ببخشد. جنسینگ به عنوان یک محرک طبیعی عمل می‌کند و تأثیر آن بر تمرکز و توجه بسیار ارزشمند است. برخی آن را اولین درمان دارویی برای یش فعالی و کمبود توجه ADHD معرفی می‌کنند. یک مطالعه نشان داد که جنسینگ بر کودکان مبتلا به ADHD تأثیر مثبتی دارد و مطالعه دیگر نشان داد که بر آلزایمر نیز تأثیر مثبت دارد.
3.    جنسینگ می‌تواند میل جنسی را در زنان و مردان بهبود بخشد
جنسینگ حاوی ترکیباتی مشابه کورتیزون است. این مواد قشر آدرنال را تحریک و تولید هورمون‌های جنسی را تقویت می‌کند و جنسینگ را به ماده‌ای معجزه گر در طول قرن‌ها برای بهبود میل جنسی تبدیل می‌کند. مطالعات نشان می‌دهد که جنسینگ میل جنسی را در زنان یائسه بهبود می‌بخشد. جنسینگ همچنین می‌تواند یک گزینه مفید برای درمان اختلال نعوظ (ED) در مردان باشد. به نظر می‌رسد که ترکیبات موجود در آن می‌تواند از استرس اکسیداتیو در رگ‌های خونی و بافت‌های آلت تناسلی محافظت کرده و به بازگرداندن عملکرد طبیعی آن کمک کند. علاوه بر این، مطالعات نشان داده است که جنسینگ باعث تولید اکسید نیتریک می‌شود، ترکیبی که باعث آرامش عضلات در آلت تناسلی می‌شود و گردش خون را افزایش می‌دهد.
4.    می‌تواند عوارض جانبی سرطان را پیشگیری و یا بهبود بخشد
تحقيقات، ارتباط مثبت استفاده از جينسنگ در بازماندگان سرطان سينه را نشان داده است. یافته‌ها نشان داده است بیمارانی که قبل از درمان سرطان از جنسینگ استفاده می‌کردند، میزان بقا بیشتری داشتند و استفاده از آن پس از درمان باعث افزایش کیفیت زندگی آن‌ها می‌شود. مطالعات دیگر نشان داده است که خستگی مربوط به درمان سرطان با استفاده از جنسینگ کاهش میابد.
5.    می‌تواند برای مبتلایان به دیابت نوع 2 مفید باشد
از جنسینگ در داروهای مکمل به عنوان کمکی مؤثر در کاهش قند خون بعد از غذا، در بیماران دیابتی نوع 2 و عفونت‌های تنفسی استفاده می‌شود. مطالعه دیگری مکمل جنسینگ را با بهبود کنترل قند خون در بیماران دیابتی نوع 2 مرتبط کرده است. مطالعات نشان داد که وقتی افراد دیابتی هنگام مصرف قند از جنسینگ استفاده می‌کنند، میزان قند خون آنها در مقایسه با میزان نسبی کمتر می‌شود. مطالعه دیگری نشان داد که جنسینگ می‌تواند پاسخگویی افراد به انسولین را افزایش دهد که یکی دیگر از موارد مهم در کاهش دیابت است، زیرا مقاومت به انسولین یکی از بزرگترین موارد است.
6.    به پیشگیری و مقابله با آنفولانزا کمک می‌کند
برخی شواهد نیز نشان می‌دهد که یک نوع خاص از عصاره جنسینگ آمریکایی ممکن است باعث کاهش دفعات و شدت سرماخوردگی در بزرگسالان شود.
7.    با خستگی مبارزه کرده و سطح انرژی را افزایش می‌دهد
جنسینگ با کاهش آسیب اکسیداتیو و افزایش تولید انرژی در سلول‌ها، به مبارزه با خستگی و تقویت فعالیت بدنی کمک می‌کند. مطالعات مختلف برخی از اجزای موجود در جنسینگ مانند پلی ساکاریدها و الیگوپپتیدها را با استرس اکسیداتیو کمتر و تولید انرژی بیشتر در سلول‌ها مرتبط کرده است که می‌تواند به مبارزه با خستگی کمک کند.
8_ لاغری و کاهش وزن
جنسینگ‌ آسیایی یا کره‌ای از طریق تأثیر بر افزایش سوخت‌وساز، وزن را تا حد بسیار زیادی کاهش می‌دهد.

جنسینگ همچنین به عنوان راهی برای بهبود خلق و خو و تقویت استقامت و همچنین درمان سرطان، بیماری‌های قلبی، خستگی، اختلال نعوظ، هپاتیت C، فشار خون بالا، اختلال کمبود توجه و پیش فعالی (ADHD)، سرطان پستان، خستگی مرتبط با سرطان، علائم یائسگی، از دست دادن حافظه، کم خونی، بی خوابی، اختلالات خونریزی، اختلالات گوارشی و سایر عارضه‌ها مورد بررسی قرار گرفته است. از جنسینگ همچنین برای بهبود عملکرد ورزشی استفاده می‌شود. هر چند شواهد هنوز تأثیر مستقیم آن را بر تقویت عضلات و قدرت فردی را اثبات نکرده است. همچنین برخی مطالعات نشان داده‌اند که جنسینگ می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تقویت کند.

تمایل به استفاده از محصولات طبیعی که تولید انبوه ندارند قابل درک است. با این حال، مهم است که تصدیق کنیم که این درمان‌های گیاهی و خانگی خطرات خاص خود را دارند. هیچ دو ریشه جنسینگ یکسان نیستند و هیچ راهی برای تضمین ماده فعال موجود در جنسینگ هنگام استفاده از ریشه طبیعی آن وجود ندارد.
جنسینگ اغلب به عنوان مکمل گیاهی به فروش می‌رسد. دوزهای استاندارد جنسینگ در شرایط مختلف ثابت نیست. مواد مورد استفاده با کیفیت و فعال در مکمل‌ها نیز ممکن است از سازنده به سازنده دیگر بسیار متفاوت باشد.

به همین علت ایجاد یک دوز استاندارد بسیار دشوار است. همچنین توجه داشته باشید که همیشه جنسینگ را از یک شرکت معتبر خریداری کنید. از آنجا که این یک ریشه گران قیمت است، این خطر وجود دارد که تولیدکنندگان نامعتبر جنسینگ تقلبی را بفروشند یا مقدار مناسبی از آن را در محصول ارائه شده استفاده نکرده باشند. همچنین برای بسیاری از ترکیبات گیاهی هیچ استاندارد ساخت و ساز تنظیم شده‌ای وجود ندارد و مشخص شده است که برخی از مکمل‌های عرضه شده در بازار آلوده به فلزات سمی یا داروهای دیگر هستند. بنابراین باز هم تاکید می‌کنیم که مکمل‌های گیاهی یا بهداشتی را باید از یک منبع قابل اطمینان خریداری کنید تا خطرات مصرف آن را به حداقل برسانید.

قبل از استفاده از جنسینگ، با پزشک یا ارائه دهنده خدمات بهداشتی خود صحبت کنید. اگر شرایط پزشکی خاصی داشته باشید ممکن است نتوانید از جنسینگ استفاده کنید. اگر دچار بیماری‌هایی نظیر موارد زیر هستید حتماً قبل استفاده از پزشک خود بپرسید که آیا این محصول برای شما بی خطر است یا خیر:
•    داشتن انواع دیابت
•    شرایط حساس به هورمون‌ها مانند سرطان پستان، سرطان رحم، سرطان تخمدان، آندومتریوز یا فیبروم رحم
•    بی‌خوابی یا کم‌خوابی
•    یک اختلال روانی مانند اسکیزوفرنی
•    داشتن برنامه برای یک عمل جراحی در آینده نزدیک

هنگام استفاده از مکمل‌های گیاهی، به دنبال کسب مشاوره از پزشک خود باشید. شما همچنین می‌توانید با یک پزشک متخصص در زمینه استفاده از مکمل‌های گیاهی مشورت کنید. اگر استفاده از جنسینگ را انتخاب کردید، آن را طبق دستور درج شده بر روی بسته بندی یا طبق دستور پزشک، داروساز یا سایر ارائه دهنده خدمات بهداشتی استفاده کنید. بیش از آنچه بر روی برچسب توصیه شده است از این محصول استفاده نکنید.
هیچ منبع غذایی طبیعی از جنسینگ وجود ندارد.

جنسینگ گاهی به نوشیدنی‌های انرژی زا و غذاها اضافه می‌شود. از فرمولاسیون‌های مختلف جنسینگ (مانند قرص، مایعات و سایر موارد) به طور همزمان استفاده نکنید، مگر اینکه توسط متخصص مراقبت‌های بهداشتی شما به طور خاص برای انجام این کار توصیه شده باشد. استفاده از فرمولاسیون‌های مختلف در کنار هم خطر مصرف بیش از حد را افزایش می‌دهد.
اگر بیماری که با جنسینگ درمان می‌کنید بهبود نیافته یا در هنگام استفاده از این محصول بدتر شده است، با پزشک خود تماس بگیرید. اگر به جراحی یا کار دندانپزشکی نیاز دارید، مصرف جنسینگ را حداقل 2 هفته زودتر از موعد قطع کنید.

عوارض جانبی مصرف جنسینگ به طور کلی خفیف است. اگرچه همه عوارض جانبی شناخته شده نیستند، اما تصور می‌شود که جنسینگ برای بیشتر افراد بی خطر است. جنسینگ می‌تواند در برخی افراد به عنوان یک محرک عمل کند. گزارش شده است که باعث عصبی شدن و بی خوابی می‌شود. استفاده طولانی مدت یا دوز بالای جنسینگ ممکن است باعث سردرد، سرگیجه، ناراحتی معده و سایر علائم شود. زنانی که به طور منظم از جنسینگ استفاده می‌کنند ممکن است دچار
تغییرات قاعدگی شوند. همچنین برخی گزارش‌ها از واکنش‌های آلرژیک به جنسینگ گزارش شده است.

در صورت مشاهده علائم و واکنش‌های آلرژیک مانند کهیر، دشواری در تنفس، تورم صورت، لب‌ها، زبان یا گلو از کمک فوری پزشکی استفاده کنید. همچنین در
صورت مشاهده واکنش شدید پوستی، تب، گلودرد، تورم در صورت یا زبان، سوزش در چشم، درد پوستی، به دنبال آن راش پوستی قرمز یا بنفش که گسترش می‌یابد (به خصوص در صورت یا بالاتنه) و باعث تاول در پوست می‌شود سریعاً مصرف آن را قطع کنید و درباره آن با پزشک خود مشورت کنید.
از آنجایی که جنسینگ ممکن است بر سطح قند خون تأثیر بگذارد، افرادی که برای دیابت دارو مصرف می‌کنند بدون اینکه ابتدا با پزشک خود صحبت کنند نباید از جنسینگ استفاده کنند.
جنسینگ می‌تواند با وارفارین و برخی از داروهای افسردگی تداخل دارویی داشته باشد. در صورت استفاده از هر دارویی، جنسینگ را بدون مشورت با پزشک خود مصرف نکنید. کافئین نیز ممکن است اثرات محرک جنسینگ را تقویت کند.

دستورالعمل‌های پزشکی و بهداشتی خود را در مورد هرگونه محدودیت در مصرف غذا، نوشیدنی در تداخل با جنسینگ را دنبال کنید. از مصرف جنسینگ همراه با سایر مکمل‌های گیاهی که می‌توانند قند خون را کاهش دهند، مانند آلفا لیپوئیک اسید، کروم، پنجه شیطان، شنبلیله، سیر، صمغ گوار یا گوارگام، شاه بلوط هندی، پسیلیوم و سایر موارد دیگر خودداری کنید.

برای جلوگیری از عوارض جانبی جنسینگ، برخی از متخصصان پیشنهاد می‌کنند که نباید از جنسینگ بیش از سه ماه یا برای چند هفته به طور مکرر استفاده کرد. همچنین با توجه به کمبود شواهد در مورد ایمنی آن، جنسینگ برای کودکان یا زنان باردار یا شیرده توصیه نمی‌شود. چرا که مشخص نیست که آیا جنسینگ به شیر مادر منتقل می‌شود یا اینکه می‌تواند به کودک شیرخوار آسیب برساند. بنابراین در صورت شیردهی به کودک از این محصول بدون توصیه پزشکی استفاده نکنید. توجه داشته باشید که از جنسینگ نباید به جای داروهایی که پزشک برای شما تجویز کرده است استفاده کنید و بدون توصیه پزشکی هیچ مکمل گیاهی یا بهداشتی را به کودکان ندهید. جنسینگ را در دمای اتاقی به دور از گرما و رطوبت، نگهداری کنید.

بسیاری از داروها ممکن است با جنسینگ تداخل داشته باشند. در مورد تمام داروهایی که اکنون استفاده می‌کنید و هر دارویی را که شروع یا متوقف می‌کنید به پزشک خود اطلاع دهید و اگر از داروهای زیر استفاده می‌کنید جنسینگ را بدون توصیه پزشکی مصرف نکنید:
هر دارویی برای کنترل دیابت، وارفارین (کومادین) یا داروهای ضد افسردگی، کافئین، الکل، داروهای رقیق کننده خون، داروهایی برای درمان اچ آی وی و داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی مانند آزاتیوپرین (Imuran)، باسیلیکسیماب (Simulect)، سیکلوسپورین (Neoral, Sandimmune)، داکلیزومب (Zenapax)، موروموناب - سی‌دی ۳ (OKT3, Orthoclone OKT3)، مایکوفنولیک اسید (CellCept)، تاکرولیموس (FK506, Prograf)، سیرولیموس (Rapamune)، پردنیزون (Deltasone, Orasone)، کورتیکواستروئیدها یا کورتون (glucocorticoids) 

توجه داشته باشید که این لیست کامل نیست. سایر داروها نیز ممکن است با جنسینگ تداخل داشته باشند، از جمله داروهای بدون نسخه، ویتامین‌ها و محصولات گیاهی. "طبیعی" همیشه به معنای "ایمن" نیست. انتظار می‌رود مانند همه داروها، محصولات گیاهی و مکمل‌ها عوارض جانبی داشته باشند و جنسینگ نیز از این قاعده مستثنی نیست. برخی از عوارض جانبی مربوط به سمی بودن طبیعی گیاهانی است که از آن‌ها می‌آیند یا از مشکلاتی که در تهیه و تولید مکمل آن ناشی .
می‌شود

ترجمه و جمع آوری: واحد تحقیق و توسعه شرکت زعفران بهرامن