ادویه‌ کاری و تاثیر آن بر ایمنی بدن

تعداد بازدید : 4518 مرتبه

از زمان‌های گذشته تا به امروز ادویه‌جات جزو موادی هستند که در طبخ فذاها نقش مهمی دارند و بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرند. این مواد به عنوان چاشنی و طعم دهنده در غذاها استفاده می‌شوند و غذا را خوشمزه‌تر می‌کنند. ادویه‌جات معمولا به‌ طور سنتی و از گیاهان گرمسیری تهیه می‌شوند و از قسمت‌های مختلف گیاهان مثل دانه‌های خشک، ریشه، برگ گیاهان و پوست بعضی از درختان به دست می‌آیند. این مواد عطر و طعم خاصی به غذا می‌بخشند و به رنگ دهنده و طعم دهنده معروف هستند. آشپزی یک هنر است و استفاده‌ی درست و به اندازه از ادویه‌ها تاثیر زیادی در طعم غذاها دارد. بعضی از ادویه‌ها در حین پخت به غذا اضافه می‌شوند و عطر و مزه‌ی خاصی به آن می‌دهند. اما بعضی دیگر بعد از پخت و هنگام سرو غذا باید اضافه شوند. همچنین بعضی از آن‌ها فقط در شهر یا کشور خاصی مورد استفاده قرار می‌گیرند؛ اما بعضی دیگر در سراسر دنیا قابل استفاده هستند. ادویه‌ کاری یکی از ادویه‌جاتی است که با وجود این که خاستگاه خاص خودش را دارد اما در بسیاری از کشورها از آن استفاده می‌کنند. ادویه کاری دارای مواد مغذی است و علاوه بر بهتر کردن طعم غذا خواص درمانی بسیاری دارد و ایمنی بدن را افزایش می‌دهد. برای آشنایی بیشتر با ادویه کاری و خواص معجزه آسای آن در این مقاله با ما همراه باشید.

فهرست مطالب: (با کلیک بر روی هر عنوان به توضیحات بیشتر هدایت می شوید).

ادویه‌ی کاری چیست؟

نوعی ادویه‌ی ترکیبی است که از مخلوط کردن چند پودر دیگر به دست می‌آید و در آشپزی هندی کاربرد فراوانی دارد. خاستگاه این ادویه کشورهای شرقی آسیایی مثل پاکستان، هندوستان و افغانستان است اما فقط مختص آنجا نیست و در اکثر کشورها برای پخت غذاهای مختلف از آن استفاده می‌شود. اصلی‌ترین عنصر در تهیه‌ی این ادویه زردچوبه است که خواص درمانی زیادی دارد و رنگ زیبایی به آن می‌دهد. فلفل قرمز از دیگر مواد تشکیل دهنده‌ی آن است که با افزایش دمای بدن و میزان سوخت و ساز باعث سوختن چربی‌های اضافی بدن می‌شود. کاری ترکیبی از زردچوبه، فلفل، دارچین، سیر، زیره، هل، گشنیز و مواد دیگری است که در ادامه به طور کامل توضیح خواهیم داد. این ادویه‌ی ترکیبی معمولا در غذاهایی که به ادویه‌ی خاصی نیاز ندارند قابل استفاده است. برای مثال در ایران برای پخت نیمرو، غذاهای گوشتی و مرغی، سوپ جو، سوپ ورمیشل و ... استفاده می‌شود. همچنین این ادویه بوی بد گوشت را گرفته و در خوش طعم کردن و سوخاری کردن آن به کار می‌رود. در صورتی که بخواهید غذاهای تند به خصوص غذای هندی بخورید استفاده از این ادویه به شدت توصیه می‌شود.

ادویه‌ی کاری از چه ترکیباتی تشکیل شده است؟

با این که کاری یک ادویه‌ی مجزا است اما ترکیبات آن در کشورهای مختلف با هم متفاوت است و نسبت به سلیقه‌ی افراد مقدار ترکیبات آن کم یا زیاد می‌شود. بعضی افراد معتقدند که این ادویه مخلوطی از 14 ماده است. بعضی دیگر 7 و عده‌ای آن را ترکیب 30 ماده می‌دانند. این ترکیبات کاملا به ذائقه‌ی افراد و محل زندگی آن‌ها بستگی دارد. اما این ادویه دارای ترکیبات اصلی است که در تمام دنیا ثابت است. مواد اصلی تشکیل دهنده‌ی آن عبارتند از : زردچوبه، فلفل قرمز، زیره، شنبلیله و گشنیز، دارچین ، میخک، هل و سیاه دانه. که در ادامه به بررسی دقیق هریک می‌پردازیم.

زردچوبه

زردچوبه یکی از اصلی‌ترین و مهم‌ترین ترکیبات ادویه کاری است که بر روی طعم و رنگ آن تاثیر بسیار خوبی دارد.

فلفل قرمز

فلفل قرمز طعم تند و بسیار گرمی به ادویه کاری می‌دهد. امروزه فلفل قرمز به شکل‌های تازه، خشک یا پودرشده مورداستفاده قرار می‌گیرد.‌

زیره

زیره از دیگر ترکیبات ادویه کاری است که به شکل دانه کامل یا پودرشده استفاده می‌شود. این ادویه طعم نسبتاً تندی دارد. البته به این نکته دقت داشته باشید که به سرعت عطر خود را از دست می‌دهد، به همین خاطر خرید مقادیر بسیار زیاد آن منطقی نیست.

شنبلیله

شنبلیله یکی از مهم‌ترین ترکیبات پودر کاری است که با عطر و طعم بسیار خوب خود بر مرغوبیت ادویه کاری تأثیر مثبتی می‌گذارد.

گشنیز

امروزه هم از تخم گشنیز و هم از دانه‌های آن برای تهیه ادویه کاری استفاده می‌شود. دقت داشته باشید که گشنیز تازه عطر و طعم بسیار قوی دارد.

دارچین

دارچین یکی از ادویه‌های بسیار معطر است که طعم شیرین و گرمی به ادویه کاری می‌دهد.

میخک

میخک از دیگر ترکیبات پودر کاری است که طعم شیرین و بسیار خوبی به آن می‌دهد.

هل

هل در دسته ادویه‌های دارای عطر و طعم قوی قرار می‌گیرد. این ادویه امروزه در انواع سبز، قهوه‌ای، سفید و سیاه موجود است.

سیاه دانه

سیاه دانه دارای طعم تند و گس است. این ادویه یکی از کاربردی‌ترین و اصلی‌ترین ادویه‌ها در تهیه غذاهای گیاهی است.

این ادویه‌ی مخلوط علاوه بر این که به عنوان طعم دهنده در غذاها استفاده می‌شود دارای مواد مغذی است و ارزش غذایی بالایی دارد. هر 100 گرم از این ادویه 325 کیلوکالری انرژی دارد و چربی کل آن 81/13 گرم است. چربی اشباع آن برابر با 202 گرم، چربی چند اشباع نشده 6/2 گرم و چربی تک اشباع نشده‌ی آن 6 گرم است. مواد مغذی موجود در هر 100 گرم از این ادویه به شرح زیر است :
-   کربوهیدرات کل : 15/58 گرم
-   فیبر خوراکی : 20/33 گرم
-   پروتئین : 66/12 گرم
-   قند : 76/2 گرم
-   آب : 52/9 گرم

مواد معدنی ادویه کاری

•   کلسیم : 478 میلی گرم
•   آهن : 59/29 میلی گرم
•   منیزیم : 254 میلی گرم
•   فسفر : 349 میلی گرم
•   پتاسیم : 1543 میلی گرم
•   سدیم : 52 میلی گرم
•   روی : 05/4 میلی گرم
•   مس : 82/0 میلی گرم
•   منگنز : 29/4 میلی گرم
•   سلنیم : 10/17 میکروگرم

ویتامین‌های ادویه کاری

-   ویتامین A : 49 میکروگرم
-   ویتامین E : 99/21 میکروگرم
-   ویتامین K : 80/99 میکروگرم
-   تیامین (B1 ) : 25/0 میلی گرم
-   ریبوفلاوین ( B2 ) : 28/0 میلی گرم
-   نیاسین ( B3 ) : 47/3 میلی گرم
-   کولین ( B4 ) : 20/64 میلی گرم
-   ویتامین B6 15/1 میلی گرم
-   فولات ( B9 ) : 154 میکروگرم
-   ویتامین C : 40/11 میلی گرم
تمامی اطلاعات ارائه شده معتبر بوده و برگرفته از سازمان غذا و داروی امریکا ( FDA ) است.

ادویه‌ کاری چه تاثیری بر ایمنی بدن دارد؟

از زمان‌های گذشته ادویه‌جات برای طعم دار کردن غذاها مورد استفاده قرار می‌گیرند اما بعضی از آن‌ها علاوه بر خوش طعم کردن غذا خاصیت درمانی نیز دارند. کاری جزو ادویه‌جاتی است که خواص فراوانی دارد. از آن‌جایی که مواد اصلی تشکیل دهنده‌ی آن زردچوبه و فلفل است در حفظ و تقویت سیستم ایمنی بدن نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند. طبق تحقیقات انجام شده زردچوبه باعث افزایش پروتئینی به نام GAMP در بدن می‌شود. این پروتئین با میکروب‌ها و باکتری‌ها مبارزه کرده و آن‌ها را نابود می‌کند. در نتیجه سیستم ایمنی بدن تقویت شده و احتمال ابتلا به بیماری‌های عفونی کاهش می‌یابد. مصرف متعادل ادویه‌ کاری می‌تواند بدن را در برابر عفونت‌ها مقاوم کند. به همین دلیل توصیه می‌شود که در رژیم غذایی خود به طور مداوم از ادویه کاری استفاده کنید. البته این نکته را فراموش نکنید که مصرف بیش از حد آن مضراتی برای بدن خواهد داشت. کورکومین موجود در این ادویه در درمان بیماری‌هایی مثل سوزاک و کلامیدیا تاثیرگذار است. به دلیل داشتن خاصیت آنتی اکسیدانی و ضد التهابی در برابر رادیکال‌های آزاد از بدن محافظت کرده و تورم و التهاب را تا حد چشمگیری کاهش می‌دهد. همچنین در پیشگیری از سرطان‌ها نقش بسیار مهمی دارد. به طور کلی این ادویه سیستم دفاعی بدن را در برابر بسیاری از بیماری‌ها تقویت کرده و از بروز آن‌ها جلوگیری می‌کند.

ادویه‌ی کاری چه خواص درمانی دارد؟

این ادویه بیش از 2500 سال قدمت دارد و به دلیل داشتن خواص درمانی در طب سنتی نیز بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد و به رفع برخی مشکلات کمک می‌کند. بعضی از خواص درمانی ادویه‌ی کاری عبارتند از :

• ضد باکتریایی بودن ادویه کاری

گشنیز و زیره خاصیت ضد قارچی و ضد باکتریایی دارند و از زمان‌های قدیم در طب سنتی به عنوان ماده‌ی ضد باکتری و ضد التهاب مورد استفاده قرار می‌گیرند. طبق تحقیقات و آزمایشات انجام شده در این زمینه گشنیز می‌تواند علائم التهاب در روده را کاهش داده و از عفونت‌ها و بیماری‌های مرتبط با روده مثل بیماری E.coli جلوگیری کند.

• تسکین درد و التهاب ادویه کاری

اصلی‌ترین ماده‌ی تشکیل دهنده‌ی این ادویه زردچوبه است که مقدار قابل توجهی کورکومین دارد. این ماده رنگدانه‌ی موجود در زردچوبه است که با تنظیم پروتئین‌های التهابی از جمله اینترلوکین6 (IL-6 ) و فاکتور نکروز توموری آلفا ( TNF-a ) می‌تواند از التهاب جلوگیری کند. همچنین علائم بیماری‌های التهابی روده، آرتریت روماتوئید و استئو آرتریت را کاهش داده و دردهای مفصلی را تسکین می‌بخشد. فلفل قرمز یکی دیگر از مواد تشکیل دهنده‌ی کاری است که ترکیبی به نام کپسایسین دارد. این ماده دارای خاصیت ضد التهابی است و به درمان بیماری‌های التهابی کمک می‌کند. گشنیز هم ماده‌ای ضد التهاب است و تاثیر زیادی در کاهش علائم بیماری‌های التهابی روده دارد.

• سلامت مغز و پیشگیری از آلزایمر

کورکومین موجود در زردچوبه از رسوب رادیکال‌های آزاد در مسیرهای عصبی مغز جلوگیری کرده و با تحریک سیستم ایمنی بدن به از بین بردن آمینواسیدهای تشکیل دهنده‌ی مواد رسوبی کمک می‌کند. در نتیجه تا حد زیادی احتمال ابتلا به آلزایمر و زوال عقل کاهش می‌یابد. معمولا افرادی که به ‌طور مداوم این ادویه را مصرف می‌کنند کمتر از دیگران در معرض ابتلا به آلزایمر قرار می‌گیرند.

• سلامت قلب با ادویه کاری

مصرف این ادویه از راه‌های مختلفی در سلامتی قلب تاثیرگذار است. ترکیبات موجود در این ادویه به بهبود جریان خون و عملکرد بهتر رگ‌های خونی کمک فراوانی می‌کند و فرد کمتر به بیماری‌های قلبی دچار می‌شود. طبق تحقیقات انجام شده روی 14 مرد نتیجه‌ی جالبی به دست آمده است. کسانی که در وعده‌ی غذایی خود 180 گرم پودر کاری مصرف کردند جریان خون در سرخرگ بازوییشان بهبود یافته بود. این اثر به دلیل وجود آنتی اکسیدان در این ادویه است. همچنین افرادی که هفته‌ای یک بار غذای حاوی این ادویه را مصرف کردند نسبت به افرادی که کمتر از یک بار در ماه این ادویه را مصرف می‌کنند سطح تری گلیسیرید کمتری داشتند.

• سلامت استخوان با چاشنی کاری

این ادویه حاوی مقادیری کلسیم، فسفر و منیزیم است. این مواد معدنی به سلامتی ماهیچه‌های استخوان کمک کرده و از تحلیل رفتن زود هنگام آن جلوگیری می‌کند. درنتیجه استخوان‌ها تقویت شده و احتمال ابتلا به پوکی استخوان تا حد زیادی کاهش می‌یابد.

• پیشگیری از سرطان با کاری

این ادویه حاوی مقادیر زیادی آنتی اکسیدان است و به طور قابل توجهی از رشد سلول‌های سرطانی جلوگیری می‌کند. کورکومین موجود در زردچوبه خاصیت ضد سرطانی دارد و از طریق القای مرگ به سلول‌های سرطانی مسیرهای سیگنالینگ را سرکوب کرده و با هدف قرار دادن تومورها و سلول‌های سرطانی مانع از رشد آن‌ها می‌شود. ادویه‌های دیگری مثل فلفل قرمز، گشنیز و زیره اثرات ضد سرطانی این ادویه را تقویت می‌کنند.

• بهبود سرما خوردگی با ادویه کاری

گیاه فنوگرک یک گیاه دارویی است که در تهیه‌ی این ادویه از آن استفاده می‌شود. علاوه بر آن به دلیل داشتن زردچوبه، فلفل و گشنیز در ترکیبات خود خاصیت ضد میکروبی دارد و از ابتلا به بیماری‌های عفونی و سرماخوردگی جلوگیری می‌کند. بنابراین اگر می‌خواهید در فصل زمستان سرما نخورید توصیه می‌شود در رژیم غذایی خود از کاری استفاده کنید تا در برابر سرماخوردگی در امان بمانید.

• سلامت دستگاه گوارش با مصرف ادویه کاری

این ادویه علاوه بر کمک به جذب مواد مغذی در بدن در سلامت روده‌ها نقش مهمی دارد. از آن‌جایی که سرشار از فیبر است در صورت استفاده‌ی مداوم در رژیم غذایی باعث می‌شود که مواد در داخل روده به حرکت درآمده و راحت‌تر از آن خارج شوند. همین امر از ایجاد یبوست و مشکلات بعدی جلوگیری می‌کند. همچنین دارای مقدار زیادی پروتئین است و با کمک به انتقال مواد غذایی از قسمتی به قسمت های دیگر باعث هضم بهتر غذا می‌شود و به گوارش فرد کمک می‌کند.

• کاهش استرس با کاری

آلانتوئین نشان دهنده‌ی استرس اکسیداتیو است و خوردن غذاهای حاوی آنتی اکسیدان به کاهش آن کمک می‌کند. پودر کاری به دلیل داشتن زردچوبه در ترکیبات خود حاوی مقدار زیادی آنتی اکسیدان مثل کورکومین، کورستین، لوتئین، پینن، کومینال و زاکسانتین است. از این رو مصرف غذاهای دارای این ادویه استرس اکسیداتیو را کاهش داده و از آسیب‌های ناشی از استرس پیشگیری می‌کند.

• پیشگیری از مشکلات کبدی با ادویه کاری

کبد به عنوان یک سیستم تصفیه در بدن عمل می‌کند و تمام مواد غذایی وارد شده به بدن را مورد بررسی قرار می‌دهد. زردچوبه یکی از موادی است که در سلامتی کبد نقش مهمی دارد. این ادویه که جزء ثابت ادویه‌ی کاری است به دلیل داشتن ترکیب آنتی اکسیدانی کورکومین در سم زدایی کبد تاثیر بسیاری دارد و باعث خارج شدن سموم از بدن می‌شود. همچنین از التهاب، سرطان و رشد تومور در کبد جلوگیری می‌کند.

• ادویه کاری باعث افزایش احساس سیری و کمک به لاغری

افرادی که در رژیم غذایی خود از این ادویه استفاده می‌کنند و روزانه غذاهای حاوی 6 تا 12 گرم پودر کاری مصرف می‌کنند کمتر از دیگران تمایل به غذا خوردن دارند و احساس گرسنگی نمی‌کنند. از طرفی فلفل موجود در این ادویه دارای ترکیب فعال کپسایسین است و با افزایش دمای بدن به سوختن کالری‌ ها کمک می‌کند. همین امر باعث می‌شود فرد در وعده‌های غذایی بعدی کمتر غذا بخورد. در نتیجه به مرور زمان باعث کاهش وزن و لاغری می‌شود.
البته تمامی خواص و مزایای گفته شده مربوط به مواد تشکیل دهنده‌ی این ادویه است و به صورت مجزا خاصیتی ندارد.

طرز تهیه‌ی ادویه‌ کاری در منزل

همان طور که قبل‌تر اشاره کردیم این ادویه مخلوطی از ترکیبات مختلف است که می‌تواند بسته به سلیقه و ذائقه‌ی افراد متفاوت باشد. برای مثال ادویه‌های حاوی زعفران بیشتر در مشهد استفاده می‌شوند و ادویه‌های آبادانی دارای بافت ریزتر و کمی تند هستند. ترکیبات اصلی این ادویه شامل زردچوبه، فلفل چیلی، زیره و تخم گشنیز است. اما بسته به ذائقه‌ی افراد می‌توان موادی را به آن اضافه کرد. این مواد عبارتند از : تخم شنبلیله، زنجبیل، سیر، رازیانه، زیره‌ی سیاه، دارچین، میخک، خردل، جوز هندی، فلفل سیاه، لیمو عمانی، هل و انبه.

مواد لازم برای تهیه‌ی ادویه‌ی کاری ساده به مقدار 8 قاشق

-   پودر تخم گشنیز 1 قاشق غذاخوری
-   زیره‌ی سبز یک و نیم قاشق چای‌خوری
-   زردچوبه 1 قاشق چای‌خوری
-   فلفل سیاه نصف قاشق چای‌خوری
-   پودر چیلی نصف قاشق چای‌خوری
-   پودر زنجبیل نصف قاشق چای‌خوری

طرز تهیه ادویه کاری

همه‌ی ادویه‌ها را در یک ظرف ریخته و با هم مخلوط کنید. می‌توانید مقدار و نوع موادی که باهم مخلوط می‌کنید را بر حسب طعم دلخواهتان کم یا زیاد کنید. اما توجه داشته باشید که مقدار هرکدام بیشتر باشد طعم آن بر بقیه‌ی ادویه‌ها غلبه خواهد کرد. بعد از مخلوط کردن پودرها می‌توانید بلافاصله ادویه را استفاده کنید و یا آن را در ظرفی شیشه‌ای ریخته و به مدت سه ماه در جای خشک و خنک نگهداری کنید. بعضی افراد مثل مردم هند برای درست کردن ادویه آن‌ها را پودر نمی‌کنند و به صورت درسته در ماهی‌تابه ریخته و برشته می‌کنند. به این کار اصطلاحا بو دادن گفته می‌شود. برشته کردن ادویه‌ها باعث آزاد سازی مقداری از روغن آن‌ها شده و بوی خوشی به مخلوط می‌دهد. اگر ادویه‌ها به همین حالت استفاده شوند نمی‌توان طعم آن‌ها را کنترل کرد. اما می‌توانید بعد از بو دادن آن‌ها را خنک کرده و سپس پودر کنید. راحت‌ترین راه استفاده از پودر ادویه‌ها است.

آیا مصرف ادویه‌ کاری عوارضی دارد؟

با این که ادویه کاری خواص و مزایای بسیاری دارد اما نباید در مصرف آن زیاده روی کرد. چون ممکن است عوارضی برای فرد داشته باشد. همچنین در صورت داشتن بیماری خاصی نباید از آن استفاده کرد.
-   ادویه کاری ضد انعقاد خون است و جلوی انعقاد خون را می‌گیرد. اگر فردی دارای خون رقیق باشد نباید غذاهای حاوی این ادویه را مصرف کند و مشورت با پزشک الزامی است. چون در صورت بریدگی یا زخم فرد دچار خونریزی بیش از حد می‌شود که خطرناک است.
-   همچنین افرادی که داروهای ضد انعقاد و رقیق کننده‌ی خون مصرف می‌کنند نباید در غذاهای خود از ادویه کاری استفاده کنند. چون باعث تداخل دارویی می‌شود.
-   این ادویه کیسه‌ی صفرا را تحریک کرده و باعث انقباضات آن می‌شود. این مسئله برای افرادی که کیسه‌ صفرای سالمی دارند مشکل ایجاد نمی‌کند، اما کسانی که سنگ کیسه‌ی صفرا دارند یا دچار انسداد مجاری صفراوی هستند با مصرف آن دچار درد می‌شوند. همچنین این ادویه برای کسانی که دارای التهاب کیسه‌ی صفرا هستند نیز توصیه نمی‌شود.

موارد احتیاط مصرف ادویه کاری

1- از 6 ماهگی به بعد می‌توانید به غذای کودکان ادویه‌هایی مثل زردچوبه و دارچین اضافه کنید. اما بهتر است ادویه‌های تند مثل فلفل سیاه و قرمز، آویشن و کاری را بعد از 15 ماهگی و به مقدار خیلی کم به غذای کودکان اضافه کنید. چون کودکان دستگاه تنفسی حساسی دارند و ممکن است مصرف این ادویه‌ها باعث آلرژی، واکنش پوستی و تحریک تنفس آن‌ها شود.
2- در دوران بارداری نیز بهتر است که از مصرف غذاهای تند و پر ادویه پرهیز شود. زیرا بعضی از ادویه‌ها خطر سقط جنین را افزایش می‌دهند. کاری ترکیبی از چند ادویه‌ی مختلف است و خانم‌های باردار قبل از مصرف آن باید با پزشک خود مشورت کنند تا مشکلی به وجود نیاید.

سوالات متداول

ادویه‌ی کاری چیست؟

نوعی ادویه‌ی ترکیبی است که از مخلوط کردن چند پودر دیگر به دست می‌آید و در آشپزی هندی کاربرد فراوانی دارد.کاری ترکیبی از زردچوبه، فلفل، دارچین، سیر، زیره، هل، گشنیز و مواد دیگری است.

مواد مغذی در ادویه کاری چیست ؟

مواد مغذی موجود در هر 100 گرم از این ادویه به شرح زیر است :
-   کربوهیدرات کل : 15/58 گرم
-   فیبر خوراکی : 20/33 گرم
-   پروتئین : 66/12 گرم
-   قند : 76/2 گرم
-   آب : 52/9 گرم

ادویه‌ی کاری چه خواص درمانی دارد؟

•   ضد باکتریایی بودن ادویه کاری
•   تسکین درد و التهاب ادویه کاری
•   سلامت قلب با ادویه کاری
•   سلامت استخوان با چاشنی کاری
•   سلامت مغز و پیشگیری از آلزایمر
•   پیشگیری از سرطان با کاری
•   سلامت دستگاه گوارش با مصرف ادویه کاری
•   پیشگیری از مشکلات کبدی با ادویه کاری

بازگشت به صفحه مقالات

مقالات مرتبط