مصرف زعفران به عنوان یک چاشنی و طعم دهنده بسیار عالی و با کیفیت می‌تواند شادابی را به مصرف‌کنندگان هدیه دهد. زعفران با نام طلای سرخ شناخته می‌شود که از گذشته تا کنون جزو ادویه‌های بسیار گران قیمت به شمار می‌آید و خرید زعفران روند رو به رشدی دارد. ارزش بالای این طعم‌دهنده باعث شده است که افراد زیادی برای ایجاد کسب و کار به سمت کشت زعفران روی آورند.
زعفران گیاهی از تیره زنبق سانان، علفی و چند ساله است که گلی بنفش رنگ با شش گلبرگ، سه پرچم و یک مادگی دارد. مادگی این گیاه در انتها به یک کلاله سه شاخه و قرمز رنگ ختم می‌گردد. انتهای خامه و کلاله سه شاخه این گیاه دارای عطر و رنگ بی‌نظیری است و برای مصارف گوناگون به شیوه‌های مختلفی مورد مصرف قرار می‌گیرد. این گیاه از طریق پیاز تکثیر می‌یابد. پیاز زعفران سفید رنگ است و الیاف قهوه‌ای رنگی اطراف آن را پوشانده‌اند.
بهترین زمان برای کاشت پیاز زعفران در خاک اواسط مرداد تا شهریور ماه است. در کاشت زعفران آماده نمودن زمین بسیار اهمیت دارد. برای این کار باید در فصل سرد زمین را کاملا شخم زد. زمین انتخابی برای کاشت باید از خاک سبک برخوردار باشد.
چرا که پیاز این گیاه 5 تا 7 سال در زمین باقی می‌ماند و باید در طول این مدت طولانی هم مواد غذایی مورد نیاز آن تأمین گردد و هم مقاومت کافی در برابر شرایط خاص را داشته باشد. گیاه زعفران نیاز به آبیاری زیادی ندارد و از زمان کاشت تا برداشت فقط یک بار باید اقدام به آبیاری آن نمود.
معمولا در اواسط آبان گل‌های بنفش رنگ و زیبای زعفران در زمین کشت خودنمایی می‌کنند. برداشت زعفران باید صبح زود و قبل از طلوع آفتاب انجام شود. برداشت این محصول به مدت 3 هفته ادامه می‌یابد.
فهرست مطالب:
(با کلیک بر روی هر عنوان به توضیحات بیشتر هدایت شوید.)
در حال حاضر ایران مقام اول تولید زعفران در دنیا را دارد و حدود 90 درصد زعفران جهان به وسیله کشور ایران تأمین می‌شود. مراحل تولید زعفران در ایران بسیار اصولی است و همچنین به تمام نقاط دنیا صادر شده و به دلیل کیفیت بسیار بالا طرفداران زیادی دارد. مناطق زعفران خیز ایران در درجه اول بخش‌هایی از استان خراسان رضوی مانند شهرهای بردسکن، تربت حیدریه، تربت جام، تایباد، گناباد و نیشابور هستند.
در رتبه دوم نیز شهرستان‌های استان خراسان جنوبی مانند قاینات، فردوس و بیرجند را می‌توان از جمله منطقه‌های حاصلخیز برای کشت زعفران نام برد. کشت زعفران در خراسان رضوی به میزان بیشتری صورت می‌گیرد اما زعفران خراسان جنوبی دارای کیفیت بهتری است.
در میان تمامی این مناطق شهر قاین با کیفیت‌ترین و مرغوب‌ترین زعفران را تولید می‌کند. به طوری که از شهرت جهانی خاصی برخوردار است. با وجود این امروزه گیاه زعفران در بسیاری از مناطق ایران کشت می‌گردد. چرا که این گیاه بعد از مدتی می‌تواند با شرایط محیطی خود را تطبیق دهد. اما از نظر کیفیت قطعا با زعفران مناطق نام برده متفاوت است.کشت زعفران در تمام نقاط دنیا نیز قابل انجام است.
به طور مثال کشور چین مقدار زیادی زعفران تولید می‌کند که اغلب به روش هیدروپونیک کشت می‌شود. روش هیدروپونیک یک روش مدرن برای تولید زعفران است و در مناطقی که خاک و شرایط آب و هوایی مناسبی برای کشت این گیاه وجود ندارد، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
گیاه زعفران با نام علمی کروکوس ساتیووس معرفی می‌شود و در گذشته به آن زرپران گفته می‌شد. سالیان سال است که انسان‌ها از این ادویه با ارزش و پر خاصیت استفاده می‌نمایند. در ناحیه مدیترانه اضافه نمودن زعفران به معجون‌ها یک نوع آیین درمانی و تزکیه‌ای به شمار می‌رفته است. مصریان اغلب زعفران را به صورت ترکیب شده با عسل مورد استفاده قرار می‌دادند و تاثیر زعفران بر دستگاه گوارش را بسیار مؤثر می‌دانستند.
در روم باستان نیز زعفران را برای تسکین بیماری‌های دستگاه تنفسی فوقانی و همچنین التیام زخم‌ها به کار می‌بردند.گاهی نیز از رنگ زعفران برای رنگ آمیزی الیاف ارزشمند و قیمتی استفاده می‌شود. در گذشته لباس پادشاهان از پارچه‌هایی بوده که با زعفران رنگ آمیزی شده بودند. به همین دلیل در اسطوره‌ها و داستان‌ها رنگ زعفران به رنگ سلطنتی شهرت داشته است.
برای رنگ آمیزی پارچه با زعفران، ابتدا نقوش خاصی بر روی پارچه طراحی می‌گردد و سپس با کمک رنگ زعفران به نقش‌ها رنگ داده می‌شود. پارچه‌های زیادی را می‌توان با استفاده از زعفران رنگ نمود ولی پارچه ابریشمی بسیار ظریف است و وجود زعفران در آن سبب سالم ماندن پارچه می‌شود. زیرا زعفران خاصیت ضد کپک و گند زدایی دارد.
در ایران بافت فرش‌های تزیینی بسیار رایج است که گاهی رنگ‌های روی آن از زعفران تشکیل شده و بسیار گران قیمت هستند. بنابراین از زعفران امروزه نیز در صنعت رنگ‌سازی استفاده می‌گردد.
از کاربردهای دیگر زعفران در دنیای مدرن امروز، به کار بردن زعفران برای رنگ دهی در تکنیک‌های هیستولوژیکی است. از این تکنیک برای رنگ نمودن انواع بافت‌ها مانند تومورهای هیپوفیز، بافت تنفسی، غدد لنفاوی و دریچه قلبی استفاده می‌شود. بنابراین کاربرد زعفران برای علم پزشکی نیز حائز اهمیت است. به طور کلی از گذشته تا کنون زعفران به شیوه‌های گوناگون و برای مصارف مختلف به کار برده شده است.
نحوه مصرف زعفران از گذشته تا امروز دستخوش تحولات جالبی شده و تغییر نحوه مصرف زعفران نشان‌دهنده تکامل کاربرد این طلای سرخ است. در گذشته، از دوران باستان مثل ایران، مصر و یونان، زعفران را به‌صورت خام یا خیسانده در آب و روغن برای رنگ دادن به پارچه‌های سلطنتی، عطرها و غذاهای اشرافی مثل گوشت کبابی و شیرینی استفاده می‌کردند؛ چون ابزار مثل هاون کمتر بود، گاهی رشته‌ها را با دست خرد می‌کردند یا در مراسم مذهبی به‌صورت بخور به کار می‌بردند.
در طب سنتی قدیم، زعفران را با عسل یا گیاهان دیگر مخلوط می‌کردند و به‌عنوان دارو برای افسردگی، بی‌خوابی یا هضم غذا می‌خوردند. در قرون وسطی اروپا، آن را با شراب ترکیب می‌کردند یا مستقیم به سوپ و نان اشرافی اضافه می‌نمودند. اما امروز، تغییر نحوه مصرف زعفران با دقت و تنوع بیشتری همراه شده است؛ حالا زعفران را با هاون و کمی شکر می‌سایند، در آب جوش 10-15 دقیقه دم می‌کنند و به غذاهایی مثل برنج، خورشت، شله‌زرد یا نوشیدنی‌هایی مثل چای و کافه لاته (Latte) اضافه می‌کنند تا عطر و رنگش حفظ شود.
در صنعت مدرن، زعفران به‌صورت پودر یا عصاره در ادویه‌ها و محصولات آماده استفاده می‌شود و در طب جایگزین، کپسول‌های زعفرانی برای کاهش استرس رایج شده است؛ حتی در لوازم آرایشی مثل کرم و ماسک هم به کار می‌رود. این تغییر نحوه مصرف زعفران از روش‌های ساده و گاهی خام گذشته به تکنیک‌های امروزی، هم بهره‌وری را بالا برده و هم کاربردهایش را گسترده‌تر کرده، ولی اساس آن—استخراج رنگ و عطر—همچنان پابرجاست.
بهترین روش مصرف زعفران به هدف استفاده بستگی دارد، اما تغییر نحوه مصرف زعفران از روش‌های سنتی به شیوه‌های بهینه‌تر می‌تواند کیفیت و اثربخشی آن را بالا ببرد. برای آشپزی، بهترین راه این است که زعفران را ابتدا با هاون و کمی شکر یا قند بسابید تا پودر شود، سپس در 50 میلی‌لیتر آب جوش 10 تا 15 دقیقه دم کنید و در آخر به غذا (مثل برنج، خورشت یا دسر) اضافه کنید؛ این تغییر نحوه مصرف زعفران باعث می‌شود رنگ، عطر و طعم آن کاملاً آزاد شود و حرارت طولانی عطرش را از بین نبرد.
برای دمنوش، زعفران ساییده را با آب گرم یا گلاب مخلوط کنید و 10 دقیقه صبر کنید، بعد بنوشید یا با عسل و شیر ترکیب کنید؛ این تغییر نحوه مصرف زعفران خواص دارویی مثل آرامش‌بخشی یا بهبود هضم را تقویت می‌کند. اگر مستقیم استفاده می‌کنید، مقدار کم (5 تا 10 رشته) را در غذا یا نوشیدنی حل کنید، اما از آب سرد پرهیز کنید، چون رنگ و عطرش خوب استخراج نمی‌شود. این تغییر نحوه مصرف زعفران نسبت به روش‌های قدیمی (مثل خیساندن طولانی یا پخت مستقیم) اثر بهتری دارد، چون هم هدررفت کم می‌شود و هم کیفیت حفظ می‌شود.
با پیشرفت تکنولوژی نحوه مصرف زعفران برای مصارف گوناگون نیز تغییر نموده است. امروزه با وجود انواع دستگاه‌های صنعتی از زعفران در صنایع مختلف استفاده می‌شود. استفاده از زعفران در صنایع غذایی، لوازم آرایشی و صنایع رنگرزی بسیار رایج است. اما زعفران در انواع غذاها به کار می‌رود از جمله بارزترین موارد استفاده این ادویه به شمار می‌آید.
در این زمینه مصرف زعفران بهرامن با عطر و طعم فوق‌العاده یک پیشنهاد بسیار عالی است. در ادامه این بخش برخی از موارد مصرف زعفران را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
در دنیای پرشتاب امروز، استفاده از محصولات اصیل و باکیفیت می‌تواند نقش مهمی در ارتقای کیفیت زندگی ایفا کند. زعفران بهرامن، حاصل بیش از نیم قرن تجربه، دانش و تعهد به کیفیت، یکی از مطمئن‌ترین انتخاب‌ها برای مصرف روزانه زعفران است.
زعفران بهرامن با بهره‌گیری از بهترین مزارع زعفران ایران، فرآوری پیشرفته و بسته‌بندی بهداشتی، علاوه بر رایحه و رنگ منحصر‌به‌فرد، از خواص طبیعی این ادویه ارزشمند نیز بهره‌مند است.
زعفران بهرامن، با خلوص و کیفیت تضمین‌شده، نه‌تنها یک چاشنی خوش‌طعم، بلکه همراهی مؤثر برای ایجاد تعادل در سبک زندگی سالم است.
برای معطر و خوش طعم نمودن انواع غذاها استفاده از زعفران بسیار مؤثر است.زعفران در طبخ برنج رنگ و عطر بی‌نظیری به وجود می‌آورد. مصرف زعفران بهرامن برای تهیه برنج زعفرانی، رنگ ، عطر و طعم برنج ایرانی را چندین برابر می کند. به کار بردن زعفران گران ترین ادویه دنیا در آشپزی از دیرباز در ایران رایج بوده است.
در این دوره حتی برای خوش عطر کردن درون کاخ و جشن‌های خود نیز از زعفران استفاده می‌کردند. گاهی در جشن‌های عروسی زعفران نیز همراه با سکه و نقل بر روی سر عروس و داماد می‌ریختند. در زمان قاجار نیز زعفران را علاوه بر مصارف خوراکی برای موارد دیگری مانند معطر نمودن فضا به کار می‌بردند. در این دوره برای تهیه خوراکی‌هایی مانند شربت، مسقطی، آش، حلوا و بستنی از زعفران استفاده می‌نمودند.
زعفران علاوه بر پخت و پز، در کارخانه‌های صنایع غذایی نیز پر کاربرد است. تولیدکنندگان از این ادویه خوش رنگ و خوش طعم در تهیه کره، پودر کیک، انواع دسر، پودر سوخاری، کلوچه و آبنبات استفاده می‌نمایند. همچنین به عنوان یک طعم دهنده عالی در تولید انواع کالباس و سوسیس به کار می‌رود. کارخانه‌های تولید کننده انواع نوشیدنی نیز زعفران را برای ایجاد رنگ به عنوان رنگ دهنده طبیعی و سالم به کار می‌برند. در خانه هم می‌توان با مصرف زعفران بهرامن، یک نوشیدنی گوارا و دلچسب تهیه کرد و با نوشیدن آن بسیار لذت برد.
در حال حاضر با استفاده از تکنیک‌های پیشرفته در صنایع دارویی و بهداشتی، بسیاری از تولیدکنندگان این محصولات برای تهیه انواع لوازم آرایشی و بهداشتی زعفران را به کار می‌برند. البته در گذشته نیز زعفران مصارف دارویی داشته و طبیبان ماهری مانند ابوعلی سینا با استفاده از زعفران انواع روغن را تهیه می‌نمودند و برای تقویت زیبایی ماسک‌هایی را می‌ساختند.
پادشاهان در دوره هخامنشیان بدن خود را با روغن معطری مرطوب می‌کردند که حاوی زعفران بوده است. زعفران به دلیل خاصیت آنتی اکسیدانی که دارد به عنوان یک ماده ضد پیری شناخته می‌شود و این ویژگی در تهیه محصولات آرایشی بسیار مهم تلقی می‌شود.
همچنین مصرف خوراکی این ماده می‌تواند در بهبود سلامت پوست مؤثر باشد. بنابراین مصرف زعفران بهرامن، پوست را شاداب و با طراوت می‌کند. زعفران در عطرسازی نیز به دلیل دارا بودن ترکیبات فرار و خوشبو مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در زعفران ترکیباتی وجود دارد که خواص و ویژگی‌های آن را تعیین می‌نماید. یکی از ترکیبات زعفران سافرانال است که دلیل بوی خوب و خوش این گیاه است. پیکروسین یکی دیگر از مواد تشکیل دهنده زعفران به شمار می‌آید که طعم بی‌نظیر زعفران را ایجاد می‌نماید. عامل ایجاد رنگ در زعفران نیز ماده‌ای به نام کروسین است که آن را برای پیشگیری از سرطان بسیار مفید می‌دانند.
غلظت هر یک از این ترکیبات در زعفران نشان‌دهنده میزان کیفیت آن است. هر چه غلظت این ترکیبات بیشتر باشد، زعفران از کیفیت و مرغوبیت بالاتری برخوردار است. با یک بار مصرف زعفران بهرامن، از روی عطر، رنگ و طعم آن می‌توان به کیفیت بالای آن پی برد. از جمله ترکیبات دیگری که در زعفران وجود دارد باید به کاروتن، لیکوپن، زآگزانتین، اوکالیپتول، پینن، برنئول، گرانیول، لیمونن، سیمن و لینانول اشاره نمود که عامل خاصیت آنتی اکسیدانی آن هستند.
انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی نیز به میزان زیادی در زعفران یافت می‌شود. این ادویه گران بها دارای مواد معدنی مانند مس، کلسیم، منیزیوم، منگنز، آهن، روی، فسفر و ویتامین‌هایی همچون اسید فولیک، نیاسین، ویتامین آ، ویتامین سی،ویتامین ب2 و ب3 است.
میزان مجاز مصرف زعفران در روز به عوامل مختلفی مثل سلامت فرد بستگی دارد، اما به طور کلی تغییر نحوه مصرف زعفران می‌تواند به استفاده امن و بهینه از آن کمک کند. برای اکثر افراد، مقدار مجاز روزانه بین 0.1 تا 0.2 گرم (یعنی حدود 5 تا 20 رشته زعفران) است؛ این میزان رنگ، عطر و خواصش را به غذا یا دمنوش اضافه می‌کند بدون اینکه خطری داشته باشد. با این تغییر نحوه مصرف زعفران، مثلاً دم کردن آن به جای استفاده مستقیم، می‌توانید از این مقدار کم بیشترین بهره را ببرید.
مصرف تا 1.5 گرم (حدود 150 رشته) در روز معمولاً بی‌خطر تلقی می‌شود، اما بیشتر از 5 گرم در یک وعده می‌تواند عوارض مصرف زیاد زعفران را به همراه داشته باشد و حالاتی مثل سرگیجه، تهوع یا حتی مسمومیت شدید ایجاد کند. برای زنان باردار، حداکثر 0.1 گرم توصیه می‌شود، چون مقدار زیاد ممکن است خطرناک باشد. این تغییر نحوه مصرف زعفران (مثل محدود کردن مقدار و ترکیب با آب گرم به جای مصرف خام) از هدررفت جلوگیری می‌کند و ایمنی را تضمین می‌کند. پس بهتر است روزانه بیشتر از 20 رشته مصرف نکنید، مگر اینکه پزشک توصیه خاصی کرده باشد.
تاریخچه زعفران (Crocus sativus) نشان می‌دهد که این گیاه در طول تاریخ از نظر ژنتیکی و ظاهری تغییرات قابل‌توجهی نداشته، اما تغییر نحوه مصرف زعفران و کشت آن در طول زمان تکامل یافته است. زعفران از حدود 3000 سال پیش در مناطق مدیترانه‌ای و ایران کشت می‌شده و همچنان همان گیاهی است که از پیاز (کُرم) رشد می‌کند و گل‌های بنفش با کلاله‌های قرمز تولید می‌کند؛ این ثبات به دلیل تکثیر غیرجنسی آن از طریق پیاز است که مانع تغییرات ژنتیکی عمده شده است.
با این حال، شواهد باستان‌شناسی نشان می‌دهد که زعفران وحشی در تمدن‌های قدیمی مانند مینوسی‌ها ممکن است تفاوت‌هایی با گونه امروزی داشته بوده باشد، اما نوع کشت‌شده‌ی امروزی از همان دوران مورد استفاده قرار گرفته و تغییر چندانی نکرده است.
چیزی که عوض شده، روش‌های کشت و بهره‌برداری است؛ مثلاً در گذشته، برداشت دستی و خشک کردن طبیعی تنها راه بود، اما حالا با فناوری، دقت در خشک کردن و بسته‌بندی بهتر شده است. از نظر مصرف هم، تغییر نحوه مصرف زعفران مشهود است. در گذشته آن را خام یا با خیساندن ساده در آب و روغن استفاده می‌کردند، ولی امروز با ساییدن، دم کردن دقیق و حتی عصاره‌گیری صنعتی، کیفیت و کارایی‌اش بیشتر شده. پس خود گیاه زعفران تغییر چندانی نکرده، اما نحوه کشت و مصرفش با دانش و ابزار مدرن بهبود یافته است.
زعفران بهرامن با بهره‌گیری از دانش روز دنیا و ابزارهای پیشرفته فرآوری، گامی فراتر از تولید سنتی برداشته است. این برند با تلفیق تجربه چند دهه‌ای در کاشت و برداشت زعفران با فناوری‌های نوین پاک‌سازی، خشک‌کنی و بسته‌بندی، موفق شده است کیفیت، خلوص و اثربخشی زعفران را به شکل چشم‌گیری ارتقاء دهد. کنترل دقیق کیفیت در تمام مراحل، از مزرعه تا محصول نهایی، بهرامن را به یکی از پیشگامان زعفران ایرانی در سطح جهانی تبدیل کرده است. نتیجه این رویکرد، محصولی‌ست استاندارد، ایمن و هم‌سطح با معیارهای بین‌المللی که هم در آشپزخانه‌های خانگی و هم در صنایع غذایی و دارویی قابل اعتماد است.
طلای سرخ ایران زعفران، تاریخ انقضا به معنای دقیق کلمه ندارد، اما کیفیتش با گذشت زمان کم می‌شود و تغییر نحوه مصرف زعفران می‌تواند به حفظ ارزش آن کمک کند. اگر زعفران در شرایط ایده‌آل (ظرف دربسته، جای خشک، خنک و دور از نور) نگهداری شود، تا 2 تا 3 سال عطر، رنگ و خواصش را تا حد خوبی حفظ می‌کند؛ بعد از این مدت، به‌تدریج کیفیتش افت می‌کند، کلاله‌ها شکننده‌تر می‌شوند و طعم و بویش ضعیف‌تر می‌شود، ولی فاسد یا غیرقابل استفاده نمی‌شود.
تاریخ برداشت روی بسته‌بندی معمولاً نشان می‌دهد که زعفران تازه‌تر (مثلاً زیر یک سال) بهترین کیفیت را دارد. با این حال، تغییر نحوه مصرف زعفران، مثل استفاده سریع‌تر از مقدار کم به جای ذخیره طولانی یا دم کردن به جای مصرف خام، می‌تواند مانع از هدررفت ارزشش شود. پس زعفران تاریخ انقضای مشخص ندارد، اما برای لذت بردن از بهترین طعم و اثر، بهتر است طی 2 سال مصرف شود وگرنه فقط رنگ ضعیفی از آن باقی می‌ماند.
ارزش غذایی بالای زعفران باعث شده است که دارای خواص درمانی و دارویی بسیار مهمی باشد. از گذشته این طلای سرخ را به عنوان ماده نشاط‌آور و شاد کننده می‌شناختند. همین ویژگی باعث شده است که زعفران برای درمان افسردگی مورد استفاده قرار گیرد و به عنوان یک گیاه ضد افسردگی طبیعی در نظر گرفته شود.
ترکیبات موجود در زعفران سبب ایجاد تغییراتی در فعالیت غدد درون ریز می‌گردد و در نتیجه هورمون‌های شادی ترشح شده و نهایتا خلق و خوی فرد بهبود می‌یابد. بنابراین زعفران یک گیاه آرام‌بخش و ضد استرس است که عملکرد سیستم عصبی را تقویت می‌نماید.
خاصیت ضد درد و ضد التهابی زعفران نیز بسیار شناخته شده است و برای کسانی که شرایط التهابی مانند بیماری نقرس و آرتریت دارند، استفاده از آن توصیه می‌گردد. مصرف زعفران در این زمینه می‌تواند بسیار کمک کننده باشد. به دلیل وجود آنتی‌اکسیدان‌ها در زعفران، روند بهبود زخم‌ها نیز تا حدود زیادی افزایش می‌یابد. از جمله خواص دیگر زعفران می‌توان به تأثیر آن بر روی دستگاه گوارش اشاره نمود.
آرام‌بخش و ضد التهاب بودن این ادویه سبب کاهش التهاب روده و معده می شود و در نتیجه برای درمان کولیت روده، زخم معده، یبوست و نفخ مورد استفاده قرار می‌گیرد.
خاصیت ضد سرطانی زعفران به دلیل وجود انواع ترکیبات آنتی اکسیدانی موجود در آن است. این ترکیبات رادیکال‌های آزاد را خنثی نموده و مانع از جهش و مرگ سلول‌های سالم می‌گردند. به این ترتیب از بروز سرطان و رشد سلول‌های سرطانی جلوگیری می‌نمایند.
تقویت استخوان‌ها از خواص دیگر زعفران محسوب می‌شود. مواد معدنی و ترکیبات آلی موجود در زعفران، جذب کلسیم را افزایش می دهد و منجر به بهبود تراکم استخوان‌ها می‌شود. در نتیجه از بروز مشکلات و بیماری‌هایی مانند پوکی استخوان جلوگیری می کند.
کنترل دیابت با استفاده از زعفران می‌تواند صورت گیرد. این ادویه به دلیل دارا بودن میزان قابل توجهی از ماده منگنز می‌تواند سطح قند خون را در حد کنترل شده و بهینه تنظیم نماید. بنابراین مصرف زعفران بهرامن برای بیماران دیابتی بسیار مفید و مؤثر است.
کلسترول و فشار خون بالا از عوامل ایجاد بیماری‌های قلبی و عروقی هستند. زعفران سبب کاهش کلسترول و فشار خون می‌گردد. در نتیجه می‌تواند از قلب در برابر این بیماری‌ها و مشکلات محافظت نماید و سبب کاهش حملات و سکته‌های قلبی شود.
از دیگر خواص زعفران می‌توان به تقویت سیستم ایمنی بدن، افزایش گردش خون، تقویت قوای جنسی و درمان ناتوانی جنسی در مردان، جلوگیری از ریزش مو، افزایش هوش، کاهش اضطراب، تنظیم چرخه خواب و افزایش سطح انرژی بدن اشاره کرد.
برای این که بتوان از ترکیبات و خواص زعفران بهرامن حداکثر بهره را برد باید ابتدا آن را به صورت پودر درآورد. برای پودر کردن رشته‌های زعفران از آسیاب برقی یا هاون دستی استفاده می‌شود. اما معمولا به کار بردن آسیاب برقی برای این کار توصیه نمی شود. زیرا ممکن است در اثر حرارت ایجاد شده توسط دستگاه از عطر زعفران کاسته شود.
بهتر است که پودر زعفران به همان اندازه مورد نیاز تهیه شود چون نگهداری طولانی پودر زعفران سبب از بین رفتن کیفیت، عطر و طعم آن گردد. پودر این محصول را باید در جایی دور از رطوبت، نور و گرما نگه داشت. زعفران خشک شده برای این که عطر، رنگ و طعم بیشتری داشته باشد باید به شیوه صحیحی استفاده شود. یکی از این روش‌ها دم کردن زعفران با آب گرم است که عطر و رنگ بی‌نظیری را ایجاد می‌کند.
مقدار مصرف زعفران حتما باید به اندازه باشد زیرا استفاده بیش از حد از آن می‌تواند خطرات جدی را در پی داشته باشد. فقط در صورتی می‌توان از خواص درمانی زعفران استفاده کرد که میزان استاندارد مصرف آن را رعایت نمود. مقدار استاندارد مصرف روزانه زعفران تقریبا 0.1 گرم در روز است. بنابراین در هنگام استفاده از این ادویه خوش رنگ باید احتیاط‌های لازم را به عمل آورد.
مصرف بیش از حد زعفران برای خانم‌های باردار بسیار خطرناک است و ممکن است در ماه‌های اول بارداری منجر به سقط جنین گردد. در سه ماه اول بارداری که اندام‌های مختلف جنین تشکیل می‌گردند، مصرف زیاد زعفران می‌تواند آسیب‌های جدی به جنین وارد نماید. زعفران هورمون پروستاگلاندین را در رحم افزایش می دهد و این هورمون نیز عضلات صاف رحم را تحریک می‌کند. در نتیجه احتمال سقط جنین را بالا می‌برد. اما در ماه‌های آخر بارداری مصرف به اندازه زعفران روند زایمان را تسهیل می‌نماید. همچنین استفاده زیاد از زعفران برای کلیه‌ها ضرر دارد. در نتیجه به افرادی که نارسایی کلیوی دارند معمولا توصیه می‌شود که از مصرف زیاد آن بپرهیزند.
زعفران فشار خون را کاهش می دهد و سبب رقیق شدن خون می‌شود. بنابراین میزان زیاد آن عوارضی مانند خونریزی بینی و خونریزی رحمی در بانوان را در پی دارد. چنانچه زعفران زیادتر از حد معمول مورد استفاده قرار گیرد ممکن است مسمومیت ایجاد نماید و منجر به استفراغ، اسهال و از دست آب بدن گردد. برخی افراد برای کاهش وزن از مکمل‌هایی استفاده می‌کنند که حاوی زعفران هستند. مصرف این نوع مکمل‌ها حتما باید تحت نظر پزشک صورت گیرد. زیرا مصرف طولانی زعفران می‌تواند خطرناک باشد. معمولا توصیه می‌شود که از محصولات دارای زعفران به طور مداوم بیشتر از شش هفته استفاده نگردد.
بهترین زمان مصرف زعفران به هدف استفاده بستگی دارد و تغییر نحوه مصرف زعفران می‌تواند اثربخشی آن را در زمان مناسب بهینه کند. برای مصرف دارویی یا دمنوش، صبح ناشتا ایده‌آل است، چون جذبش با معده خالی بیشتر می‌شود و دم کردن زعفران به جای مصرف خام، می‌تواند انرژی بدهد و خلق‌وخو را بهبود بخشد؛ شب‌ها هم، حدود 30 دقیقه قبل از خواب، با تغییر نحوه مصرف زعفران به ترکیب با شیر گرم، آرامش و خواب بهتری می‌آورد.
برای هضم غذا، 15-30 دقیقه بعد از غذا، دم‌کرده زعفران مناسب است. در آشپزی، بهترین زمان دقایق آخر پخت است (مثل وقتی برنج دم کشیده یا خورشت آماده است) و با تغییر نحوه مصرف زعفران به ساییدن و دم کردن 10-15 دقیقه‌ای در آب جوش، عطر و رنگش به‌خوبی حفظ می‌شود، نه اینکه در حرارت طولانی از بین برود. زعفران تازه (زیر یک سال) هم همیشه اثر بهتری دارد و نباید روزانه بیش از 0.1-0.2 گرم (10-20 رشته) مصرف شود تا با عولرض خاصی روبرو نشویم .این تغییر نحوه مصرف زعفران متناسب با زمان، کیفیت و ایمنی را تضمین می‌کند.
از زمان‌های گذشته تا به امروز زعفران کاربردهای زیادی داشته است. برخی از مصارف آن امروزه مورد استفاده قرار نمی‌گیرند. اما بسیاری دیگر هنوز هم به کار برده می‌شوند. استفاده از زعفران به عنوان چاشنی و طعم دهنده خوش رنگ برای انواع غذاها، دسرها و شیرینی‌ها از قدیم تا کنون در تمامی نقاط جهان رواج داشته است. مصرف زعفران بهرامن برای پخت و پز، طعم بی‌نظیری به غذاها می‌دهد. در زمان استفاده از این ادویه با ارزش کیفیت و مرغوبیت آن باید در نظر گرفته شود. زیرا در طعم و رنگ غذا بسیار مؤثر است.
زعفران در انواع مختلفی به بازار ارائه می‌شود. از انواع این محصول می‌توان به زعفران سوپر نگین، شبه نگین، نگین، سرگل، پوشال، دسته و ریشه زعفران اشاره کرد. امروزه متاسفانه زعفران‌های بی‌کیفیت و با برندهای تقلبی بسیاری در بازار موجود است که در آنها از رنگ‌های غیر استاندارد و مواد نگهدارنده استفاده می‌گردد. یکی از راه های تشخیص زعفران تقلبی توجه به رنگ زعفران است که به دلیل شباهت زیاد رنگ و بافت زعفران تقلبی با اصل، تشخیص آنها از یکدیگر دشوار است. بنابراین انتخاب یک زعفران باکیفیت که دارای نام و نشان تجاری معتبر است کمی سخت به نظر می‌آید. اما فقط با یک بار مصرف زعفران بهرامن می‌توان از اصالت و مرغوب بودن آن زعفران اطمینان حاصل نمود.
واحد تحقیق و توسعه شرکت زعفران بهرامن
