براساس تحقیقات و سرشماری‌های انجام شده توسط سازمان بهداشت جهانی WHO، بیماری‌های قلبی و عروقی که به اختصار بیماری‌های قلبی Heart Disease نیز نامیده می‌شوند، که نخستین دلیل مرگ و میر انسان‌ها در جهان و در قرن اخیر بوده اند. سالانه افراد زیادی به دلیل مشکلات مربوط به قلب و عروق و نارسایی‌های قلبی جان خود را از دست می‌دهند.
علاوه بر آن میزان مبتلایان به بیماری‌های قلبی و عروقی در جهان و در سال 2019 حدود 523 میلیون نفر تخمین زده شده است. بیماری‌های قلبی Heart Disease به بیماری‌هایی گفته می شود که دستگاه گردش خون را درگیر می‌کنند. دستگاه گردش خون شامل قلب و عروق خونی (سیاهرگ ها، سرخرگ ها و مویرگ ها) است.
بنابراین بیماری‌های قلبی علاوه بر قلب می‌توانند تمام عروق و اندام‌های بدن را درگیر کنند. برای مثال بیماری‌های عروق مغزی، کلیوی، چشمی و … از جمله آن هستند. در این مقاله به بررسی بیماری‌های قلبی و تاثیر سیر و ادویه‌جات حاوی آن، مانند پودر سیر بهرامن میپردازیم.
در مورد چگونگی ایجاد بیماری‌های قلبی می‌توانیم به معرفی اصطلاحی به نام آترواسکلروزیس Atherosclerosis یا تصلب شرائین بپردازیم. آترواسکلروزیس حالتی است که در آن دیواره عروق سرخرگی مرکز تجمع چربی می‌شوند.
چربی ها رفته رفته روی دیواره این سرخرگ‌‌ها رسوب می‌کنند و باعث سخت و شکننده شدن دیواره و تنگ شدن دهانه آن‌ها می‌شوند. با اندکی افزایش فشار خون ناشی از عصبانیت یا مصرف زیاد نمک در افراد مسنی که دارای تصلب شرائین هستند، حجم زیادی از خون وارد رگ‌هایی که اکنون دیواره‌های سخت و شکننده دارند، می‌شود.
در این صورت رگ ها پاره خواهند شد و خون رسانی به بافت مورد نظر به خوبی انجام نمی‌پذیرد. گاهی نیز ممکن است این چربی‌های تجمع یافته در دیواره رگ‌ها به طور کامل موجب انسداد دیواره آن‌ها شود. در این صورت خون نمی‌تواند از رگ‌ها عبور و به بافت‌های قلب، مغز، چشم یا کلیه برسد.
در چنین حالتی که رگ منتهی به مغز پاره یا مسدود شود و باعث نرسیدن خون، اکسیژن و مواد غذایی محلول در آن به بخش‌های مغزی مختلف شود اصطلاح سکته Stroke برای آن به کار برده می‌شود. در حالتی که این رگ مسدود یا پاره شده کار خون رسانی به قلب را انجام دهد به آن حمله قلبی Heart Attack گفته می‌شود. بیماری‌های گفته شده جزو بیماری‌های عروق کرونری قلب بود که از شایع ترین نوع بیماری‌های قلبی در برخی مناطق هستند.
آنژین یکی از علائم و نشانه‌های بیماری‌های عروق کرونری قلب است که به صورت مستقل یک بیماری محسوب نمی‌شود. در آنژین قلبی، در اثر تنگ شدن یا مسدود شدن عروق کرونری خون رسانی به صورت ضعیف به قلب انجام می‌شود. این خود باعث می‌شود فشار بیشتری روی قلب باشد.
این فشار زیاد منجر به ایجاد درد در قسمت‌های مختلفی از بدن از جمله قفسه سینه و گردن می‌شود که به این دردها آتروما نیز می‌گویند. در واقع آنژین به فرد هشدار می‌دهد که به علت تنگ شدن عروق کرونری امکان خون و اکسیژن رسانی مناسب به قلب مختل شده است. آنژین‌ها می‌توانند در حالت فعالیت شدید یا حتی استراحت رخ دهند و برای چندین دقیقه طول بکشند.
تمام انواع بیماری‌های قلبی و عروقی به سکته یا حملات قلبی و بیماری‌های عروق کرونری محدود نمی‌شوند و دارای طیف گسترده تری هستند. از جلمه سایر بیماری‌های قلبی شایع میتوان به نارسایی‌های مربوط به ماهیچه قلبی اشاره کرد.
این نارسایی‌های ماهیچه قلب باعث اختلال در پمپاژ خون به رگ‌ها و اندام‌های بدن و در نتیجه خون رسانی ضعیف به آن‌ها می‌شود. ناتوانی ماهیچه قلب در پمپاژ خون باعث کار بیشتر قلب برای جبران عملکرد ضعیف آن می‌شود که همین امر موجب خستگی قلب و ایجاد تنگی نفس می‌شود. اختلال در عملکرد دریچه‌های قلبی، آریتمی، تشکیل لخته‌های خونی و رخ دادن سکته قلبی از جمله نتایج نارسایی‌های ماهیچه های قلب است.
ناتوانی در عملکرد دریچه‌های قلبی موجب اختلال در عملکرد قلب می‌شوند. این دریچه‌ها از لت‌هایی تشکیل شده اند که وظیفه باز و بسته کردن آن‌ها را برعهده دارند. هرگونه اختلال درعملکرد آن‌ها موجب عدم باز یا بسته شدن دریچه به طور مناسب می‌شوند.
از جمله نارسایی‌های ناشی از اختلال در عملکرد دریچه‌های قلبی میتوان به بسته نشدن یک دریچه اشاره کرد که در این حالت گفته می‌شود خون از دریچه پس زده شده است. در حالتی نیز یک دریچه به طور کامل باز نمی‌شود یا تنگ می‌شود که در این صورت خون کافی به قلب و اندام‌های تغذیه کننده نمی‌رسد. از جمله اختلالات شایع دریچه‌های قلبی که حتما تا کنون نام آن را شنیده اید، پرولاپس دریچه میترالMitral Valve Prolapse است.
دریچه میترال یک دریچه در سمت چپ قلب و بین دهلیز و بطن چپ است که در حالت پرولاپس یا بیرون زدگی، لت‌های آن به سمت دهلیز چپ و بالا قرار می‌گیرند. در این حالت این لت‌ها به طور همزمان با هم باز یا بسته نمی‌شوند که می‌تواند منجر به اختلال شود. سرخرگ آئورت Aortic Artery نیز که یکی از مهم ترین و قطور ترین رگ‌های قلب است و خون را از قلب به سراسر بدن پمپ می‌کند دارای دریچه‌ای است که انسداد یا تنگی آن می‌تواند مشکلات خطرناکی را برای فرد ایجاد کند.
نامنظم شدن ضربان قلب یا آریتمی arrhythmia از جمله مواردی است که می‌تواند به عنوان تهدیدی برای سلامتی محسوب شود. آریتمی زمانی رخ می‌دهد که سیگنال‌های الکتریکی‌ای که باعث کنترل ضربان و تپش قلب می‌شوند به صورت منظم نباشند.
در چنین صورتی سه نوع بی نظمی یا آریتمی در ضربان قلب ممکن است رخ دهد. تاکی کاردی Tachycardia که در آن ریتم قلب سریع تر از حالت استاندارد و نرمال است. براکی کاردی bradycardia که در آن ضربان قلب آهسته تر از حالت نرمال است و در نهایت فیبریلاسیون Fibrillation که در آن انقباضات قلب به صورت نامنظم صورت می‌گیرد.
علاوه بر موارد ذکر شده که جزو شایع ترین بیماری‌های قلبی و عروقی بودند میتوان به سایر بیماری‌های نسبتا رایج مرتبط با اختلالات قلبی مثل نقص‌های ارثی قلب و عروق، عفونت‌های قلبی و یا روماتیسم قلبی اشاره کرد.
در چنین صورتی سه نوع بی نظمی یا آریتمی در ضربان قلب ممکن است رخ دهد. تاکی کاردی Tachycardia که در آن ریتم قلب سریع تر از حالت استاندارد و نرمال است. براکی کاردی bradycardia که در آن ضربان قلب آهسته تر از حالت نرمال است و در نهایت فیبریلاسیون Fibrillation که در آن انقباضات قلب به صورت نامنظم صورت می‌گیرد.
علاوه بر موارد ذکر شده که جزو شایع ترین بیماری‌های قلبی و عروقی بودند میتوان به سایر بیماری‌های نسبتا رایج مرتبط با اختلالات قلبی مثل نقص‌های ارثی قلب و عروق، عفونت‌های قلبی و یا روماتیسم قلبی اشاره کرد.
قلب یکی از کلیدی ترین اندام‌های بدن محسوب می‌شود. بنابراین کوچکترین اختلال در آن می‌تواند اثرات بزرگی در سلامت فرد داشته باشد. مهم ترین کار قلب در بدن خون رسانی به اندام‌ها است. قلب از این طریق انرژی و اکسیژن موجود در خون را در تمام بدن منتشر می‌کند.
بنابراین هر گونه اختلال ایجاد شده در قلب و رگ‌ها و به طور کلی دستگاه گردش خون که مانع این خون رسانی شود می‌تواند علائمی مثل خستگی، سرگیجه، بی‌حالی و سستی ناشی از کمبود اکسیژن و انرژی را باعث شود. در مواردی که اختلالات به خصوص در رگ‌ها ایجاد شده است علائمی مثل ادم (تورم) پا و مچ پا نیز مشاهده می‌شود. همان طور که قبلا ذکر شد آنژین یا گرفتگی و درد در قفسه سینه و سختی در تنفس نیز می‌توانند نشان دهنده نارسایی در عروق کرونری قلب باشند.
به علت نقش حیاتی قلب در بدن در صورت مشاهده هر کدام از موارد و علائم ذکر شده باید فرد مشکوک سریعا به متخصصین قلب مراجعه کند. در صورت تشخیص به موقع بیماری‌ها و نارسایی‌های قلبی در ادامه فرآیند درمان آغاز می‌شود.
همان طور که در ابتدای مطلب ذکر شد بالا ترین میزان مرگ و میر در جهان در اثر بیماری‌های قلبی و عروقی بوده است. اما در کنار تمام علائم خطرناکی که بیماری‌های قلبی و عروقی دارند و عوارض غیر قابل برگشتی که از خود به جای می‌گذارند، خبر خوب این است که این بیماری‌ها قابل اجتناب هستند. برای پیشگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی باید ریسک فاکتورهای آن را شناخت و از آن جلوگیری کرد.
از جمله این عوامل خطر که تاکنون توسط محققان کشف شده است میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
• استعمال دخانیات مثل توتون و تنباکو و سیگار یا در معرض دود آن‌ها قرار گرفتن
• چاقی و اضافه وزن
• بی‌تحرکی و ورزش نکردن
• پرفشاری خون
• ابتلا به بیماری‌هایی مثل دیابت یا چربی خون با کلسترول کم یا زیاد
• قرار گرفتن درمعرض تنش‌های عصبی و استرس در طولانی مدت
• داشتن رژیم غذایی ناسالم برای قلب ( استفاده از مواد غذایی با چربی یا قند بالا)
علاوه بر موارد ذکر شده عواملی وجود دارند که اجتناب از آن‌ها ممکن نیست مثل جنسیت. برای مثال آقایان نسبت به بانوان دارای احتمال بیشتری برای ابتلا به بیماری‌های قلبی هستند. همچنین افزایش شانس ابتلا به نارسایی‌های قلبی پس از یائسگی برای زنان، بالا رفتن سن یا وجود سابقه خانوادگی و وراثت برای بیماری‌های قلبی و عروقی از جمله سایر عوامل خطرناک غیرقابل اجتناب هستند.
داشتن یک سبک زندگی و رژیم غذایی سالم و دوری از عادات ناسالم مثل مصرف دخانیات، کم تحرکی و استفاده از الکل می‌تواند به طور چشم گیری شانس ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی را کاهش دهد. همچنین افرادی که دارای بیماری‌هایی نظیر قند یا چربی هستند باید با مصرف دارو آن‌ها را کنترل کنند چرا که این بیماری‌ها خود به عنوان ریسک بالا برای ابتلا به بیماری‌های قلبی محسوب شوند.
پیرو بحث در مورد اثرات سیر بر سلامت قلب و رگ‌ها به معرفی پودر سیر پت، محصولی از شرکت بهرامن نیز خواهیم پرداخت.
سیر گیاهی است که استفاده از آن برای درمان بیماری‌ها به گذشته‌های دور برمی‌گردد. از قدیم مصرف سیر به عنوان یک ماده غذایی سالم در رژیم غذایی معمول بوده است. خواص سیر در درمان و پیشگیری از عارضه‌های مختلف اثبات شده است. یکی از این خواص نقش سیر در جلوگیری از عارضه‌ها و نارسایی‌های قلبی است.
در حقیقت سیر برای قلب، رگ‌ها و دستگاه گردش خون فواید متعددی دارد. طبق تحقیقاتی که روی مصرف این گیاه انجام شد مشخص شد که سیر با کاهش کلسترول خون، از تنگ شدن عروق کرونری و مسدود شدن آن‌ها توسط پلاک‌های کلسترول جلوگیری می‌کند. در چنین حالتی گردش خون بهبود می‌یابد و از انعقاد خون در عروق جلوگیری می‌شود.
در مورد این که آیا استفاده از سیر کهنه یا تازه مفید تر است نیز تحقیقات گسترده‌ای انجام شده است.
در طی این تحقیقات مشخص شد که عصاره سیر حاوی ترکیبی به نام کیولیک Kyolic است که باعث کاهش فشار خون و عوارض ناشی از آن می‌شود. همچنین در سیر کهنه ترکیب دیگری به نام اس آلیل سیستئین S-Allyl cysteine وجود دارد که محرک تولید نیتریک اسید است. نیتریک اسید ماده‌ای است که ماهیچه‌های رگ‌ها را شل می‌کند و باعث انبساط و گشاد شدگی رگ‌ها می‌شود. در نتیجه خون راحت تر در آن‌ها جریان می‌یابد و در نهایت فشار خون کمتر می‌شود.
همچنین در بررسی خواص سیر برای کمک به سلامت عروق، مطالعه‌ای بر روی آتش نشان‌ها انجام گرفت. طی این تحقیق تعدادی آتش نشان به دو گروه تقسیم شدند و در طی یک دوره معین به گروه اول دارو نما و به گروه دوم عصاره سیر داده شد.
در پایان آزمایش با بررسی عروق آتش نشانان به عنوان افرادی که سطح بالایی از استرس را در طول زندگی خود متحمل می‌شوند مشخص شد گروهی که در طول دوره عصاره سیر مصرف کرده بودند با کاهش سختی دیواره عروق مواجه شدند. همچنین عملکرد اندوتلیال آن‌ها که پوشاننده بخش داخلی عروق است نیز به طور قابل ملاحظه ای بهبود یافته بود. پودر سیر و انواع مختلف ادویه‌جات را میتوان برای درمان و کاهش شدت برخی بیماری‌ها استفاده کرد.
پودر سیر پت بهرامن ادویه‌ای است که از پودر کردن سیر به صورت صنعتی تهیه شده است. در کنار خواص بی‌شمار سیر برای سلامت قلب و عروق، طعم و رایحه آن نیز یکی دیگر از دلایل محبوبیت این ماده غذایی است. بنابراین با استفاده از پودر سیر پت شما می‌توانید در کنار بهره بردن از مزایای سیر برای سلامت قلب، عروق و دستگاه گوارش، به راحتی از طعم و مزه بی‌نظیری که به غذا می‌دهد نیز بهره مند شوید.
جمع بندی
در این مقاله خواندیم که بیماری‌های قلبی و عروقی یکی از شایع ترین و حتی گاهی به عنوان اولین دلیل مرگ و میر انسان‌ها در دنیا شناخته می‌شوند. سبک زندگی ناسالم، استفاده از مواد غذایی مضر، عدم تحرک کافی و مصرف مواد دخانی باعث تشکیل پلاک‌های چربی در عروق خونی، بسته یا پاره شدن رگ‌ها و در ادامه منجر به بیماری‌های قلبی می‌شوند.
در کنار این‌ها از مزایای سیر به عنوان یک ماده کمک کننده در کاهش عوارض و علائم حاصل از بیماری‌های قلبی اشاره کردیم. بنابراین استفاده از ادویه پودر سیر پت از محصولات شرکت بهرامن می‌تواند انتخابی هوشمندانه در تغذیه روزانه باشد و نقش مهمی در بهبود بیماری‌های قلبی ایفا کند.
ترجمه و جمع آوری: واحد تحقیق و توسعه شرکت زعفران بهرامن
