پوکی استخوان یا استئوپروز Osteoporosis عارضه‌ای است که با پیشرفت جوامع در قرن‌های اخیر و گسترش استفاده از عادات ناسالم در بین مردم جهان به شدت شیوع پیدا کرده است. یکی از راه‌های درمان و پیشگیری این بیماری، بهبود جذب کلسیم است.پودر لیمو بهرامن به علت تسریع جذب این ماده در پیشگیری و بهبود پوکی استخوان مفید است. برخی از عادت ناسالم که به شیوع این بیماری کمک کرده است:
علاوه بر موارد ذکر شده عوامل دیگری نیز وجود دارند که باعث پوکی استخوان می‌شوند. این موارد ربطی به عادات غذایی ناسالم و سبک زندگی کم تحرک مدرن ندارند و میتوان گفت غیرقابل اجتناب هستند:
اما دقیقا به چه حالتی پوکی استخوان گفته می‌شود؟ استخوان‌ها با جذب کلسیم از مواد غذایی، توده استخوانی را متراکم و مستحکم می‌کنند. با افزایش سن یا به دلیل کمبود کلسیم و سایر مواد معدنی جذب شده از طریق مواد غذایی، بدن این کمبود کلسیم خود را با برداشت آن از توده استخوانی جبران می‌کند. بنابراین تراکم، استحکام و قدرت استخوان‌ها به تدریج کاهش می‌یابد.
این کاهش به گونه‌ای است که با کوچکترین ضربه به استخوان‌ها امکان شکستگی وجود دارد. پوکی استخوان بیماری‌ای است که برخلاف سایر امراض، کاملا بی صدا و بدون علامت اتفاق می‌افتد و بیمار تنها زمانی متوجه آن می‌شود که در اثر وارد شدن ضربه دچار شکستگی استخوان شود. پوکی استخوان تقریبا تمام استخوان‌های بدن را شامل می‌شود اما معمولا استخوان‌های ران، لگن و ستون فقرات بیشتر درگیر می‌شوند. پودر لیمو بهرامن، یکی از محصولات شرکت بهرامن حاوی مقادیر قابل توجه کلسیم میباشد.
معمولا پزشکان برای زنان در سن یائسگی یا به طور کلی افراد در سنین کهولت که مستعد پوکی استخوان هستند تست سنجش تراکم مواد معدنی استخوان تجویز می‌کنند.
این تست معمولا برای مردان و زنان در سنین پایین تر از 65 سال تجویز نمی‌شود چرا که احتمال کاهش تراکم توده استخوانی در این سن و شکستگی در اثر آن بسیار کم است.
در این تست چگالی و تراکم مواد معدنی در استخوان‌هایی که بیشتر در معرض پوکی استخوان قرار دارند مثل استخوان لگن، ستون فقرات و مچ دست توسط تابش اشعه ایکس سنجیده می‌شود.
باید دقت شود تست‌ها و عکس‌های رادیو گرافی به علت نفوذ کم یا زیاد در بافت استخوانی نمی‌توانند منبع قابل اعتمادی برای تشخیص پوکی استخوان باشند.
تشخیص به موقع و زود هنگام پوکی استخوان می‌تواند نقش تعیین کننده‌ای در درمان آن داشته باشد. در ادامه به چند مورد از روش‌هایی که به درمان و جلوگیری از پوکی استخوان کمک می‌کنند می‌پردازیم.
در زیر، لیست مهم ترین مواردی که می‌توانند به جلوگیری از پوکی استخوان منجر شوند آورده شده است:
یک رژیم غذایی سالم نقش تعیین کننده‌ای در جلوگیری و بهبود پوکی استخوان دارد. از نظر کارشناسان تغذیه بهترین رژیم غذایی برای جلوگیری از ضعف استخوان‌ها و استحکام هرچه بیشتر آن‌ها، رژیم غذایی سرشار از سبزیجات، میوه‌ها، حبوبات، لبنیات کم چرب و ماهی است.
این رژیم غذایی در بردارنده مهم ترین مواد معدنی و ویتامین‌هایی است که در ساخت استخوان مشارکت دارند. از جمله این ویتامین‌ها و مواد معدنی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
در یک بررسی که بین افراد سیگاری و غیر سیگاری همسن صورت گرفت مشخص شد که افراد سیگاری به طور متوسط بین 30 تا 40 درصد بیشتر از افراد غیر سیگاری در معرض آسیب‌های استخوانی به خصوص شکستگی لگن هستند. در واقع سیگار با مکانیسم از بین بردن سلول‌های استخوان ساز باعث کاهش تراکم استخوانی می‌شود.
همچنین سیگار باعث کاهش خون رسانی به استخوان‌ها، کاهش سطح جذب کلسیم از مواد غذایی مصرف شده و کاهش سطح هورمون استروژن در زنان می‌شود. علاوه بر بالا بودن احتمال پوکی استخوان در افراد سیگاری، در صورت رخ دادن شکستگی در هر کدام از استخوان‌ها، زمان طولانی تری برای ترمیم نیاز دارد.
بین میزان مصرف نوشیدنی‌های حاوی الکل و نیز سن بروز پوکی استخوان رابطه مستقیم وجود دارد. الکل با چندین مکانیسم استحکام و تراکم بافت استخوانی را کاهش می‌دهد.
گفتیم طی پوکی استخوان تراکم بافت استخوانی کاهش و منافذ آن بزرگتر می‌شود اما ساختار اصلی استخوان تغییر نمی‌کند. ورزش کردن باعث تقویت استخوان‌ها و عضلات می‌شود. پاسخ استخوان‌ها به فشارهای وارده بر آن‌ها طی ورزش، رشد و تراکم بیشتر است.
هم چنین با قوی تر شدن ماهیچه‌ها و کشیدن استخوان‌ها با قدرت بیشتر به سمت خود باز هم به رشد توده استخوانی کمک می‌کنند. در ورزش‌هایی مثل پیاده روی یا دو سریع استخوان‌ها برای یک مدت معین متحمل وزن بدن می‌شوند. استخوان‌ها با تحمل این وزن سنگین توده استخوانی بیشتری ساخته و متراکم تر می‌شوند.
ورزش‌هایی مثل بدنسازی نمی‌توانند به اندازه پیاده روی یا ورزش های کششی بر تراکم توده استخوانی تاثیر داشته باشند. هم چنین ورزش شنا نیز از آن جایی که بدن طی آن وزن به خصوصی را متحمل نمی‌شود تاثیر قابل توجهی بر فرآیند استخوان سازی ندارد. به طور کلی داشتن فعالیت بدنی و وزن مناسب باعث جلوگیری از پوکی استخوان می‌شود.
لیمو میوه‌ای مغذی و سرشار از مواد معدنی است. از جمله این مواد میتوان به ویتامین C به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی در لیموی تازه اشاره کرد. همچنین لیمو منبع مواد معدنی ای مثل کلسیم Ca و پتاسیم K است. لیمو از گذشته‌های دور در درمان بیماری‌های زیادی مثل نقرس، روماتیسم، یرقان، آنفولانزا و … استفاده می‌شده است. کلسیم Ca موجود در لیمو در بدن به عنوان منبعی برای سلول‌های استخوان ساز به مصرف می‌رسد.
علاوه بر آن گفتیم که لیمو حاوی ویتامین C به عنوان یک آنتی اکسیدان میباشد که با از بین بردن رادیکال‌های آزاد از سرطانی شدن سلول‌ها جلوگیری می‌کند. مصرف لیمو باعث بهبود کلیه امراض مربوط به استخوان‌ها مثل پوکی استخوان، آرتریت روماتوئید، التهاب‌های مفاصل، آرتروز و انواع شکستگی‌های استخوانی می‌شود. دلیل این خاصیت لیمو به داشتن مخلوطی از کلسیم و ویتامین C بر می‌گردد.
خوردن لیمو به جذب کلسیم در بدن کمک می‌کند و از آن جا که کلسیم Ca ماده اصلی سازنده استخوان‌ها بود بنابراین مصرف لیمو باعث افزایش تراکم توده استخوانی می‌شود. به طور کلی نوشیدن مقداری آب لیمو به صورت روزانه و به خصوص برای زنان در سنین یائسگی از جمله توصیه‌های اکید پزشکی است.
پودر لیمو پت توسط شرکت بهرامن و از لیمو عمانی تهیه می‌شود. لیمو عمانی یکی از انواع لیموهای بسیار پرکاربرد و پر خاصیت در آشپزی ایرانی محسوب می‌شود که طعم شگفت انگیزی به غذا می‌دهد. در تهیه پودر لیمو پت، لیمو عمانی با روش‌هایی خشک می‌شود و پس از جداسازی دانه‌های آن به صورت پودر در می‌آید. در این ادویه شما نباید نگران مزه تلخ لیمو باشید چرا که این پودر خردلی کاملا ترش مزه است.
برخلاف گذشته که در بسته بندی ادویه‌ها از خلاقیت خاصی استفاده نمی‌شد و به صورت دستی به مشتری تحویل داده می‌شد، پودر لیمو پت دارای بسته بندی کاملا کاربردی است به گونه‌ای که محتویات آن برای مصرف دیگر نیازی به ریخته شدن در ظرف جداگانه ندارد. از این جهت گفته می‌شود که بسته بندی پودر لیمو پت به صورت هوشمندانه و خلاقانه است.
عدم استفاده از نگهدارنده‌ها از جمله سایر مزایای این ادویه است. این موضوع باعث می‌شود ارزش تغذیه و سلامت آن افزایش یابد. از جمله غذاهایی که میتوان از این محصول در آن‌ها استفاده کرد میتوان به انواع خورشت‌های مشهور ایرانی مثل خورشت قورمه سبزی، قیمه، فسنجان و انواع سوپ‌ها اشاره کرد. علاوه بر آن این پودر قابلیت اضافه شدن به نوشیدنی‌های گرم و سرد را نیز دارد.
پس از فوایدی که از لیمو در جلوگیری از پوکی استخوان ذکر کردیم، افزودن این ادویه به غذا یک انتخاب درست جهت ارتقاء سلامتی میباشد.
جمع بندی:
همان طور که در این مقاله خواندیم با افزایش سن یکی از مشکلاتی که برای سلامتی انسان‌ها ایجاد می‌شود پوکی استخوان است که تقریبا به عارضه‌ی بسیار رایجی در دنیا تبدیل شده است. سبک زندگی ناسالم، ورزش نکردن، استعمال دخانیات و استفاده از نوشیدنی‌های الکلی، در کنار عوامل غیرقابل اجتنابی مثل افزایش سن، عوامل وراثتی و بیماری‌های زمینه‌ای مثل دیابت یا اختلالات هورمونی از جمله مهم ترین دلایل ایجاد پوکی استخوان است.
گنجاندن مواد غذایی حاوی کلسیم و ویتامین D، پروتئین و روی Zn، جلوگیری از مصرف دخانیات و نوشیدنی‌های الکلی و ورزش منظم از جمله عواملی بودند که خطر ابتلا به پوکی استخوان را در انسان کاهش می‌دادند.
همچنین لیمو و پودر لیمو پت سرشار از مواد معدنی و ویتامین‌هایی مثل ویتامین C، کلسیم و پتاسیم اند که به سلول‌های استخوان ساز در ساخت بافت استخوانی و ترمیم آن کمک می‌کنند. با استفاده از پودر لیمو پت میتوان به خواص سرشار لیمو در جلوگیری از پوکی استخوان دست یافت.
ترجمه و جمع آوری: واحد تحقیق و توسعه شرکت زعفران بهرامن
